شهروند/محمد باقرزاده | «ما که هوا نداریم، ولی هواتو داریم»؛ روزهای زیادی از زمانی که این شعار یک‌صدا ازسوی شهروندان اهوازی و بسیاری از فعلان دانشجویی دانشگاه شهید چمران در ورزشگاه تختی این شهر سر داده می‌شد، نمی‌گذرد و حالا این «نداشتن هوا» به شیوه دیگری در اهواز خودنمایی می‌کند. این‌بار نه...
شهروند/محمد باقرزاده| «ما که هوا نداریم، ولی هواتو داریم»؛ روزهای زیادی از زمانی که این شعار یک‌صدا ازسوی شهروندان اهوازی و بسیاری از فعلان دانشجویی دانشگاه شهید چمران در ورزشگاه تختی این شهر سر داده می‌شد، نمی‌گذرد و حالا این «نداشتن هوا» به شیوه دیگری در اهواز خودنمایی می‌کند. این‌بار نه گردوغبار همیشگی که گرمای هوا و پوسیدگی سیستم سرمایشی مجتمع خوابگاهی حضرت معصومه(س)، زندگی را برای ۴هزار دانشجوی ساکن این خوابگاه در روزهای امتحانات، ماه رمضان و گرمای بیش از ۴۵ درجه این روزهای اهواز، غیرقابل تحمل کرده تا اعتراضات اوایل هفته گذشته آنها، به تجمعات ادامه‌دار در پایان هفته و در محوطه خوابگاه کشیده شود. اگرچه مسئولان دانشگاه شهید چمران اهواز دلیل این بحران را گرمای پیش‌بینی‌نشده این روزها می‌دانند اما فعالان صنفی این دانشگاه از هشدارهای مکرر خود به مسئولان درباره سیستم سرمایشی خوابگاه‌ها در ماه‌های گذشته می‌گویند.
متن و حاشیه بحران گرما در خوابگاه دختران
از ١١ بلوک خوابگاه‌های دختران در دانشگاه شهید چمران اهواز، سیستم سرمایش و گرمایش ۷ بلوک عمری طولانی دارند که به علت گرمای شدید چند روز گذشته، این سیستم تهویه مرکزی جوابگوی گرما نبوده و عملا از کار افتاده است. دانشجویان که در ماه‌های سرد سال هم با این مشکل دست‌وپنجه نرم کرده بودند، پیش از این درباره قطعی‌بودن چنین مشکلی به مسئولان هشدار داده بودند ولی به هر دلیلی اقدام مناسبی در این زمینه صورت نگرفت تا شب‌های قدر و روزهای امتحان این دانشگاه پرحاشیه شود. چهارشنبه‌شب هفته گذشته، این دانشجویان در محوطه خوابگاه تجمع کردند که با حضور تعدادی از مسئولان دانشگاه و وعده آنها برای حل سریع این مشکلات، تجمع اعتراضی دانشجویان پایان یافت. شدت گرمای روز پنجشنبه و تغییرنکردن شرایط خوابگاه، دانشجویان درگیر امتحانات را برای ادامه تجمع خود مصمم کرد تا در خروجی خوابگاه برای ساعاتی روی آنها بسته شود. انتشار تصاویر این وضع دانشجویان در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی، تکذیب مسئولان دانشگاه را به همراه داشت تا درنهایت درهای خوابگاه باز شود و پنجشنبه‌شب و برای دومین شب پیاپی دانشجویان تجمع خود را از سر بگیرند.
به شرایط غیرقابل‌تحمل رفاهی اعتراض داریم
«زهرا موسوی» دانشجوی رشته میکروبیولوژی دانشگاه شهید چمران که ساکن خوابگاه حضرت معصومه(س) است، از شرایط غیرقابل تحمل این روزهای خوابگاه می‌گوید. او درباره وضع این خوابگاه و حوادث روزهای گذشته دانشگاه چمران به «شهروند» می‌گوید: «بیش از ۴هزار دانشجو مشکل جدی دارند. سیستم خنک‌کننده کهنه و پوسیده است و کولری هم وجود ندارد. واقعا شرایط ما غیرقابل تحمل و زندگی شده است. بچه‌هایی بودند که تا چند شب پیش بیرون خوابگاه می‌خوابیدند؛ یعنی در این حد هوای داخل خوابگاه غیرقابل تحمل بوده که بچه‌ها به گرمای ٥۰-٤٠درجه اهواز پناه بردند. تأثیر این شرایط را حتما در نمره‌های پایان‌ترم دانشجویان ساکن این خوابگاه‌ها می‌بینیم.» این دانشجوی دانشگاه شهید چمران درباره آخرین تغییرات صورت‌گرفته در این مجتمع خوابگاهی هم می‌گوید: «دیروز برق منطقه با اطلاع قبلی قطع شد و در این چند ساعت دریکی از برج‌های خنک‌کننده تعمیر کوچکی صورت گرفت، مدیر دانشجویی هم از تعدادی اتاق‌ها بازدید کردند ولی پنجشنبه‌شب که ریاست دانشگاه در تجمع حضور پیدا کرد، راهکار جدیدی ارایه نشد، روزی ۳۰۰ تا ۴۰۰ قالب یخ در آب می‌ریزند ولی همچنان گرمای این‌جا غیرقابل تحمل است.»
اما استاندار دو روز پیش، از لزوم توجه جدی به مشکلات این دانشجویان سخن گفته بود؛ به تأمین خوابگاهی در سطح شهر اشاره کرده بود که به نظر می‌آید گره‌ای از مشکلات دانشجویان حل نکرده است: «این خوابگاه قبلا پسرانه بوده و الان خالی است ولی مشکلات زیادی دارد. مثلا ظرفیت آن ۲۲۰نفره و تا جایی که اطلاع دارم، ۳۷نفر برای آن اسم نوشتند. به دو دلیل؛ یکی آن‌که موش دارد و دیگری هم جابه‌جایی در روزهای امتحانات سخت است.»
«مرضیه» دانشجوی رشته ریاضی دانشگاه شهید چمران که در تجمعات این چند روز حاضر بوده، هم از پیشنهاد لغو امتحانات توسط معاون دانشجویی می‌گوید: «تا دو روز پیش، حدود پنج تجمع صورت گرفته ولی دو تجمع آخر بیشتر دیده شدند. یعنی اعتراضات دانشجویان در این مدت همواره وجود داشته است. در تجمع آخر، معاون دانشجویی پیشنهادی مطرح کردند که امتحانات لغو شوند و به شهریور منتقل شود که با آن مخالفت شد، چون تعداد زیادی از دانشجویان ساکن خوابگاه نیستند.»
«صدیقه جلالی» یکی از فعالان دانشجویی این دانشگاه و دبیر انجمن اسلامی است. او می‌گوید که در غیاب شورای صنفی دیگر تشکل‌ها تلاش می‌کند خواسته دانشجویان را پیش ببرند: «آن‌طور که مسئولان می‌گویند، فعلا نمی‌شود کار اساسی صورت بگیرد ولی امیدواریم که موقتا شرایط قابل تحمل شود تا این‌که پس از امتحانات تعمیرات اساسی صورت بگیرد. وقتی شورای صنفی در دانشگاه نباشد، این مشکلات به وجود می‌آید و احتمالا الان ارزش این تشکل برای دانشجویان و مسئولان بیشتر مشخص می‌شود. انجمن اسلامی هم بیانیه داده و از خواسته‌های صنفی دانشجویان دفاع کردند که الان به نظر من این اعتراضات به گوش تمام مسئولان رسیده و بهتر است خواسته‌ها در فضای آرام‌تری مطرح شوند.»
ریاست دانشگاه: دانشجویان حق دارند
«غلامحسین خواجه»، رئیس دانشگاه شهید چمران این اعتراض را حق دانشجویان می‌داند و از تلاش خود برای حل سریع مشکلات سخن می‌گوید. او در گفت‌وگو با «شهروند» و درباره دلیل این بحران در مجموعه خوابگاهی حضرت معصومه(س) مي‌گوید: «سیستم تهویه خوابگاه، چیلر است و عمر زیادی از آنها گذشته و بازدهی مناسب را ندارند. باید تعمیرات اساسی صورت بگیرد و این کار باید زمانی انجام شود که دانشجویان در خوابگاه نباشند، چون همین هوای حداقلی هم قطع می‌شود.» خواجه می‌گوید که این مشکل قبل از این و تا حد قابل پیش‌بینی بود ولی گرمای کم‌سابقه این روزها، شرایط را بدتر کرده است: «پیش‌بینی می‌شد این مشکل به وجود بیاید و ما هم برنامه‌هایی برای مقابله انجام داده بودیم اما چون دمای هوا به صورت کم‌سابقه بالا رفته، وضع بدتری پیش آمده است.» او با تأکید بر حقوق دانشجویان، از برنامه‌های کوتاه‌مدت خود برای حل مشکل گرما در روزهای باقیمانده از امتحانات مي‌گوید: «هرکاری که بتوانیم برای تقویت سیستم کنونی انجام خواهیم داد، بدون این‌که نیاز به خروج سیستم باشد؛ چون تعمیر اساسی قطعا زمانبر خواهد بود و باید در تابستان انجام شود. علاوه براین، مکان‌هایی برای دانشجویان درنظر گرفتیم. غیر از خوابگاه ۳۲۰نفره، شرکت ملی نفت هم کمک کرده و دانشگاه آزاد هم پیشنهاد داده که از خوابگاه‌های آنها استفاده کنیم که خود دانشجویان استقبال نکردند، چون فصل امتحانات است. کتابخانه مرکزی دانشگاه، کتابخانه‌های خوابگاه و نمازخانه هم به‌طور ۲۴ساعته تا پایان امتحان باز خواهند بود.»
در روزهای گذشته اخباری مبنی بر تهدید یا احضار تعدادی از فعالان این تجمع به کمیته‌های انضباطی مطرح شده که ریاست دانشگاه چنین اخباری را نادرست می‌داند و می‌گوید كه هیچ دانشجویی به کمیته انضباطی احضار نخواهد شد: «به هیچ‌وجه برخوردی با هیچ‌کدام از دانشجویان صورت نخواهد گرفت چون اعتراض حق طبیعی این دانشجویان و هر شهروندی است. من پنجشنبه‌شب در جمع این دانشجویان معترض حاضر شدم و در آن‌جا هم گفتم ما تمام تلاش خود را به کار می‌گیریم که مشکلات این چند روز را به حداقل برسانیم. ما هیچ‌کس را احضار نکردیم و احضار نخواهیم کردیم. دانشجویان از برخورد برخی سرپرستان ناراضی هستند که ما قطعا برخورد خواهیم کرد. علاوه‌بر این با افرادی که در خوابگاه را بستند که دانشجویان نتوانند بیرون بیایند و فیلم آن در فضای مجازی منتشر شده هم قطعا برخورد خواهیم کرد.»
خواجه درباره اقدامات بلندمدت برای بهبود کیفیت خوابگاه‌های این دانشگاه هم می‌گوید: «اقدامات اساسی باید در خوابگاه انجام شود. الان پنجره‌ها یک‌جداره است و باید دوجداره شود چون گرمای هوای اهواز و گرد‌و‌خاک همواره وجود دارد؛ تمام پنجره‌ها در تابستان حتما تغییر خواهند کرد. قرار است سیستم تهویه کاملا بهبود پیدا کند. علاوه‌بر این دو بلوک خوابگاه هم از این سرویس تهویه مرکزی خارج خواهند شد تا گرما و سرما در دیگر خوابگاه‌ها تقویت شود.»
بحران مقابله با «شورای صنفی»
مشکلات صنفی دانشگاه شهید چمران و مجموعه خوابگاهی حضرت معصومه(س)، پیش از هر زمان دیگری لزوم فعالیت تشکل شورای صنفی در دانشگاه‌ها را نشان می‌دهد. «رضا کریمی» دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی این دانشگاه که پیش از این دبیر شورای صنفی بوده است، درباره مشکلات خوابگاهی به «شهروند» می‌گوید: «سال ۹۳، یک ماه بعد از اتمام دوره شورا معاون دانشجویی عوض شد. معاون جدید دانشجویی با ادعای این‌که در «شورای صنفی دست برده شده» از برگزاری مجدد انتخابات شورا خودداری می‌کند. آقای علم که الان هم معاون دانشجویی است، سال ٩٣ می‌گفت تاریخ آیین‌نامه شورای صنفی تمام شده و باید منتظر آیین‌نامه جدید باشیم. اردیبهشت ۹۵ که آیین‌نامه جدید منتشر شد، باز روند کارها به‌گونه‌ای بود که شورای صنفی شکل نگیرد.» این فعال صنفی به هشدارهای مکرر دانشجویان درباره سیستم سرمایشی هم اشاره می‌کند: «نکته مهم این اعتراض این است که دانشجویان در ترم گذشته و ۲۴ بهمن ۹۵، اعتراضی جلوی ساختمان معاونت دانشجویی داشتند و در آن تجمع درباره مشکلات صنفی اعتراض کردند که چرا ما قبل از ورود به خوابگاه باید پول را پرداخت کنیم. در همان اعتراض درباره سیستم سرمایشی و گرمایشی هشدار دادند و این‌که مسئولان الان می‌گویند كه اطلاع نداشتند، نادرست است.» کریمی سخنان مسئولان این دانشگاه در روزهای گذشته را هم تحت فشار رسانه‌ها و دانشجویان می‌داند و معتقد است که عملکرد تیم مدیریتی این دانشگاه چندان قابل دفاع نیست: «می‌گویند سیستم فرسوده است ولی دو سال است که آقای خواجه رئیس دانشگاه است و الان بعد از دو سال فهمیده است که سیستم فرسوده است؟ معاون دانشجویی چهار سال در این موقعیت است و الان متوجه مشکلات شده است؟ این اعتراضات حق طبیعی دانشجویان است و نباید هم احضاری وجود داشته باشد در حالی‌که صحبت‌های مدیر امور دانشجویی در این چند روز تهدیدآمیز بوده است. علاوه‌بر این الان معاون دانشجویی به هرکس که اعتراض می‌کند، می‌گوید خواسته شما چکیده خواسته‌های دانشجویان نیست؛ در حالی‌که حاضر نشدند انتخابات شورا صنفی را برگزار کنند.»
به نظر می‌آید در حالی ریاست دانشگاه از توجه جدی به خواسته‌های دانشجویان سخن می‌گوید كه در چند روزه باقیمانده تا پایان امتحانات، تغییری اساسی در سیستم سرمایشی خوابگاه‌ها ایجاد نخواهد شد یا آن‌طور که مسئولان این دانشگاه می‌گویند چنین امکانی فعلا وجود ندارد ولی دانشجویان این دانشگاه معتقدند که عملکرد منطقی و پیگيری‌های مکررشان باعث شده که تهدیدهای روزهای ابتدای جای خود را به عذرخواهی مسئولان بدهد تا جایی که ریاست دانشگاه از لزوم برخورد با سرپرستان متخلف می‌گوید.