بر اساس ماده 11 قانون مدیریت پسماند که در سال 83 تصویب شد، وظیفه امحای بهداشتی پسماندهای خطرناک به عهده همان سازمانی است که این زباله ها را تولید می کند.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی به نقل از اصفهان امروز، تفسیر به رای این ماده از قانون باعث شده تا از سال85 تا کنون، موضوع بی خطرسازی، جمع آوری و امحای پسماندهای ویژه بیمارستان ها و مطب ها به مشکلی لاینحل میان شهرداری ها و دانشگاه های علوم پزشکی تبدیل شود. سال93 اعلام شد که روزانه ۴۰ تن پسماند پزشکی در سطح استان اصفهان تولید و از سوی شهرداری جمع آوری می شود.
به تازگی نیز سرانه روزانه تولید پسماند در برخی از بیمارستان های بزر گ اصفهان، حدود چهار کیلوگرم اعلام شده که این میزان را چهاربرابر استاندارد جهانی برآورد کرده است. عاقبت به خیری و ختم مسیر زباله های عفونی به زباله سوز، خبر خوشی است که دکتر صادقیان، رییس انجمن داروسازان شهر و رییس کمیسیون بهداشت، آن را با اصفهان زیبا در میان می گذارد.
آقای دکتر، پس از سال ها بحث و بررسی، در نهایت چه تدبیری برای پسماندهای ویژه و زباله های عفونی در شهر اصفهان انجام شد؟
براساس قانون مدیریت پسماند، پسماندهای عفونی جزء پسماندهای ویژه است که بر اساس همان قانون، مدیریت جمع آوری، حمل و نقل و دفع به عهده تولیدکننده است. در شهر اصفهان بر اساس تعاملی که شهرداری با نهادهای متولی همانند نظام پزشکی و دانشگاه علوم پزشکی انجام داد، اتفاقات خوبی در این حوزه افتاد و امروز همه پسماند عفونی شهر با یک سیستم نقلیه جداگانه به محلی که در نظر گرفته و آماده سازی شده،حمل و به صورت بهداشتی دفن می شود. نکته ای که در باره پسماند عفونی در شهر اصفهان برآن تاکید داریم این است که به مردم اطمینان می دهیم پسماند تولیدی در بیمارستان ها و مراکز درمانی به صورت جدا جمع آوری و دفن می شود.
بی خطرسازی این زباله ها در مکان تولید انجام می شود؟
بله،در مراکز و بیمارستان ها انجام می شود. به طور متوسط تولید پسماند عفونی در بیمارستان ها و مراکز درمانی روزی14تن است که از این میزان 2تا2/2تن در مراکز سرپایی اعم از کلینیک ها و پاراکلینیک ها و مابقی در بیمارستان هاست که با انتخاب پیمانکار خاص، جمع آوری و در سایتی که پیش بینی شده، دفن بهداشتی می شود. برای دفن بهداشتی، اقداماتی انجام شده که در نظر گرفتن محل جداگانه و انجام اقدامات لازم از نظر ترانشر و بحث های ژئوممبران، از آن جمله است و موقع دفن آهک پاشی هم انجام می شود تا دفن به صورت بهداشتی بوده و ضرری برای محیط زیست نداشته باشد.
شنیده ها نشان می دهد که سایت دفن پسماندهای ویژه، پر شده، با توجه به این موضوع آیا سایت جدیدی مکان یابی شده است؟
با بررسی هایی که مجموعه شهرداری و سازمان مدیریت پسماند انجام می دهد سعی داریم که دفن پسماند ویژه اتفاق نیفتد و بتوانیم با ایجاد سایت زباله سوز عفونی به این موضوع خاتمه دهیم. مقدمات آن انجام شده و رایزنی هایی با چند شرکت از جمله یک شرکت دانش بنیان انجام شده و سعی داریم به جای دفن از دفع با زباله سوز استفاده کنیم که شیوه استانداردی است.
وعده قطعی خریداری و راه اندازی آن چه زمانی است؟
جزء مطالبات شورا از شهرداری بوده و گزارشاتی که رسیده نشان می دهد در این خصوص اقدامات خوبی توسط شهرداری انجام شده که به زودی اعلام خواهد شد. سازمان پسماند از پروژه های شرکت یاد شده، بازدید داشته و سعی دارد مقدمات اجرای آن را فراهم کند.
آقای دکتر مطابق قانون، وظیفه دفع، دفن و خرید زباله سوز به عهده شهرداری نیست. در حال حاضر نقش شهرداری در این پروسه چیست؟
صحبت شما درست است. وظیفه ساماندهی ، جمع آوری، حمل و دفن به عهده تولیدکننده است و شهرداری نقش پیمانکار را برای تولیدکننده ها دارد که در نهایت هزینه تمام شده را باید پرداخت کنند.اوایل سال و پس از اعلام نرخ جدید حمل پسماندهای ویژه، تعدادی
از مراکز پزشکی شهر اعتراض کرده بودند و این در صورتی است که وظیفه حمل به عهده تولیدکننده است. این مشکل چگونه حل شد؟
الان خوشبختانه مشکل حل شد و قراردادها را بستند.
هزینه را پذیرفتند؟
بله، سازمان پسماند با همه مراکز درمانی استان قرارداد بست.
هزینه خرید زباله سوز را مراکز بهداشتی می دهند؟
اگر واقعا هزینه تمام شده آن پرداخت شود، فرقی نمی کند که شهرداری، بخش خصوصی و یا سرمایه گذار آن را بپردازد.
در این چرخه جایگاه پاراکلینیک ها و بخش سرپایی کجاست؟
نظام پزشکی به عنوان متولی بخش سرپایی است و تعاونی درمانگران به عنوان نماینده نظام پزشکی، با شرکتی برای حمل و نقل پسماندهای ویژه و با سازمان مدیریت پسماند برای دفن آن قرارداد بسته است. نظام پزشکی، فرآیند وصول هزینه تمام شده را با مطب ها و کلینیک ها تعریف کرده است.
اگر زباله سوز راه اندازی شود، این روند برای بخش سرپایی هم هست؟
بله، همان فرآیند تکرار می شود.
اگر اجازه دهید بحث را تغییر دهیم. آقای دکتر حدود یک سال از تاسیس خانه های سلامت،می گذرد. هدف از تاسیس این خانه ها چه بود و چرا به جای ایجاد یک ساختار جدید از ظرفیت خانه های بهداشت استفاده نشد؟
خانه های بهداشت وظایفی در حوزه پیشگیری و درمان دارند، ولی حوزه کاری خانه های سلامت، فرهنگ سازی و ارتقای فرهنگ سلامت مردم است. ما هیچ گونه خدماتی در حوزه درمان ارائه نمی دهیم. در حقیقت شکل گیری خانه های سلامت با هدف ارتقای فرهنگ و سواد سلامت مردم بود. شهرداری در حوزه هایی همانند فرهنگ ترافیک، فرهنگ رسانه و... نیز وارد شده و قرار نیست وارد حیطه کاری دیگران بشویم و یا موازی کاری کنیم. خانه های بهداشت ارائه خدمات می کنند و ما فرهنگ سازی انجام می دهیم. شورای چهارم تصمیم گرفت از ظرفیت بالقوه شهرداری درحوزه فرهنگ سازی برای ارتقای فرهنگ سلامت مردم استفاده کند. برای همین موضوع، کمیته سلامت شهروندی ایجاد شد که در سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری شکل گرفت و قرار شد که در دو حوزه تبلیعات شهری و استفاده از ظرفیت های فرهنگسراها تحت عنوان خانه های سلامت فعالیت کند. برای تبلیغات شهری تصمیم گرفتیم تابلوهایی به مسائل سلامت اختصاص داده شود و دو طرف تابلوهای مکعب شکل موجود در محلات به شعارها و تبلیغات سلامت محور اختصاص یافت که الان نیز فعال است.
چه تعداد خانه سلامت ایجاد شد؟
از ظرفیت بالقوه فرهنگسراها و مجموعه های در اختیار شهرداری برای شکل گیری خانه های سلامت استفاده کردیم که قرار شد در هر منطقه یک خانه سلامت ایجاد و در نهایت منجر به تشکیل کانون های سلامت محله محور شود. خوشبختانه امروز در هر15منطقه شهرداری، خانه سلامت شکل گرفته است .
در فرهنگسراها یا دفتر جدا دارد؟
در فرهنگسراها فضایی به خانه های سلامت اختصاص داده شد و ایجاد کانون سلامت محله ها نیز کلید خورد. بر اساس آخرین خبرهایی که داشتیم بیش از150 کانون سلامت محله محور شکل گرفته است.
گویا مدتی این خانه ها کارکرد اصلی خود را نداشت؟
متاسفانه در مدتی که تغییر مدیریتی در سازمان فرهنگی تفریحی اتفاق افتاد، در کمیته سلامت شهروندی و خانه های سلامت، رکودی ایجاد شد که خوشبختانه با پیگیری های شورا و کمیسیون بهداشت، از آن حالت رکود و رخوت خارج شد و امروز شاهد تبلیغات وسیع شهری توسط آنها و پوست اندازی خانه های سلامت هستیم.
فعالیت های خاصی هم انجام داده اند؟
بله، برگزاری نمایشگاه قند تلخ که خانه سلامت منطقه5در پل مارنان برگزار کرد و به نظر من در نوع خودش بی نظیر بود. در حوزه فرهنگ سلامت لازم است مطالب علمی به گونه ای ارائه شود که قابل درک برای همه افراد جامعه باشد. به نظر من کمیته سلامت شهروندی، این کار را خیلی خوب انجام می دهد و حتی می توان گفت که عملکردش در کشور بی نظیر است. الان بر اساس آخرین خبرها قرار است در هفته سوم دی ماه همه خانه های سلامت نمایشگاه نقاشی دیابت که در مناطق برگزار شده را در هر 15 منطقه شهرداری برگزار کنند. در مجموع حس می کنم با اینکه این طرح اقدام نویی بود و مورد بی مهری قرار گرفت، ولی توانست جایگاه خود را پیدا کند. شهردار اصفهان علاقه ویژه ای به این مبحث دارد و در جلساتی که خدمتشان بودیم تاکید ویژه ای بر اجرای آن داشتند. امیدواریم بتوانیم گام مثبتی در جهت ارتقای فرهـــنگ سلامت و ســواد سلامت برداریم.
بنابراین یکی از اولویت های شورای چهارم، تاکید بر پیشگیری بوده است!
بله، در دنیا مقوله سلامت همواره از اولویت دولت ها است و این باور وجود دارد که اگر کشوری بتواند در زمینه های مختلف توسعه و پیشرفت داشته باشد، باید از جامعه ای با شهروندان سالم و با نشاط نیز برخوردار باشد. در نظام جمهوری اسلامی، همواره سلامت مردم یکی از اولویت های نظام بوده است. با توجه به مفهوم سلامت برای داشتن جامعه سالم، باید حاکمیت نیز همت کرده و تعامل لازم را داشته باشد.
به اولویت سلامت در دولت های مختلف اشاره کردید، ولی پیشگیری در طرح تحول سلامت، پررنگ نیست، چرا؟
از جمله ایراداتی که به اجرای طرح تحول سلامت وارد می شود، توجه و همت ویژه دولت به حوزه درمان است، ولی به حوزه پیشگیری که باید مقدم بر در مان باشد ،متاسفانه توجه کمتری شده است. این در حالی است که سرمایه گذاری در حوزه پیشگیری بسیاری از هزینه های درمان را کاهش داده و افزایش فرهنگ و سواد سلامت نقش موثری در پیشگیری و ارتقای سلامت مردم دارد. خوشبختانه در دوره چهارم شورای اسلامی با همین رویکرد با پیگیری های انجام شده، اقدامات خوبی در خصوص ارتقای فرهنگ سلامت مردم صورت گرفته که از جمله این اقدامات شکل گیری کمیته سلامت شهروندی، ایجاد خانه ها، کانون ها و جاده سلامت و تعامل مناسب با متولیان،خیریه ها و حوزه سلامت بود