تنش تب دارد، لرز به اندامش افتاده و لب‌هایش از خشکی ترک برداشته، سینه‌اش خِس‌خِس می‌کند و پوکی استخوان امانش را بریده، طوری که هرروز بخشی از آن می‌شکند و به زمین می‌ریزد.
حال‌وروز این روزهای اصفهان در وصف نمی‌گنجد، اصفهانی که روزگاری نصف جهان نامیده می‌شد و عروس شهرهای ایران به شمار می‌آمد، حالا مانند عروس هزار داماد، دستخوش سلایق در مدیریتی شده که روزبه‌روز حال نزار آن را نزارتر از قبل می‌کند.
اما با تغییر مدیران شهری و استانی، بار دیگر شهروندان اصفهانی و تمام آن‌هایی که اصفهان را بهشتی کوچک اما زمینی می‌پندارند، امیدوارند دوباره این شهر و استان تأثیرگذار در کشور مانند نگینی بی‌بدیل بدرخشد. هرچند که در دو سال دوره مدیریت شهری سابق نیز خوش درخشید، اما مشکلات متعدد خشک‌سالی و عدم رعایت عدالت آبی، آلودگی هوا، معضل اشتغال و بیکاری، رکود صنایع، تورم زیاد و کم شدن قدرت خرید مردم، معضلات اجتماعی مختلف و متعدد و ... باعث شد تا شیرینی اقدامات مقطعی مدیران شهری سابق اصفهان به کام مردم این دیار تلخ گردد.
هرچند که رسول زرگر پور، استاندار سابق اصفهان نیز وعده‌هایی در برخی از این موارد به مردم داد و مصوباتی را ازنظر مسئولان گذراند، اما عدم اجرای این مصوبات نه‌تنها انتظارات را از استانی در حد و اندازه اصفهان کم نکرد، که بیشتر هم کرد. مشکلاتی که در 4 سال زمامداری زرگرپور با گوشت و پوست‌واستخوان مردم لمس شد، اما کمتر اجازه داده شد تا رسانه‌ها و مطبوعات به آن بپردازند. حالا با رفتن استاندار پا به سن گذاشته اصفهان و جانشینی محسن مهر علیزاده بر کرسی زمامداری اصفهان، زمزمه‌هایی از مسئولان قبلی به گوش می‌رسد که برخی از مشکلات امروز این استان، نتیجه بی‌توجهی مرکز نشینان در تهران بوده تا جایی که برخی از این مصوبات را در کشوی میزهایشان بایگانی کردند تا مبادا اجرا نشود.
رسول زرگرپور، استاندار اصفهان در گفت‌وگو با تسنیم در این زمینه گفت: تمام تجربه‌ای که در طول 8 سال مدیریت آب کشور کسب کرده بودم، به‌علاوه تجربیات دانشگاهی و شناختی که از اصفهان داشتم همگی در طرح 9 ماده‌ای آب جمع شد. وی اظهار کرد: از اواسط سال 95 متوجه شدم که طرح، سرعت لازم را ندارد و دلیل آن‌هم، بیشتر به عدم همکاری مقامات مرکز بازمی‌گشت. استاندار سابق اصفهان افزود: مسئولان و مدیران مرکز نشین باید این طرح را از کشوی میز خود بیرون آورده و به روی میز بیاورد تا مجدداً به جریان بیفتد. زرگرپور ادامه داد: بعد از انتخابات اسفندماه و اوایل سال 95، به حضور وزیر رسیدم و خواهش کردم که اگر ممکن است، من را معاف کند. ایشان پرسید چرا، من نیز گفتم دوستان مرکز نشین از برنامه‌هایی که برای اصفهان داریم حمایت نمی‌کنند.
طرح 9 ماده‌ای و عدم‌حمایت مرکز نشینآن‌که مطبوعات از روزهای اول آن را پیش‌بینی کرده و تذکر دادند، خیلی زود به پاشنه آشیل استاندار اصفهان تبدیل شد و هرچند زرگرپور معتقد است که حدود 70 تا 80 درصد آن اجرایی شده، اما واقعیت امر این است که این طرح بیشتر از 30 درصد اجرایی نشده و به‌زعم کارشناسان همین مقدار نیز به ضرر اصفهان تمام‌شده است.
ناصر حاجیان، هیدرولوژیست و عضو هیئت‌علمی دانشگاه صنعتی اصفهان معتقد است که طرح 9 ماده‌ای شورای عالی آب در حالی می‌تواند مؤثر واقع شود که در استان‌های بالادست نیز اجرا شود و چنانچه قرار باشد برخی از بندهای آن تنها در اصفهان اجرا شود، تازه مشکلی بر مشکلات عدیده اصفهان می‌افزاید.
آلودگی هوا؛ معضلی نوپدید
آب تنها یکی از معضلات عدیده اصفهان است و درحالی‌که استاندار پیشین اصفهان معتقد است که روزهای سالم به لحاظ آلودگی هوا را از کمتر از 50 روز در سال 92 به 200 روز در سال 96 رسانه است، هنوز اصفهانی‌ها با معضل اینورژن و وارونگی هوا دست‌وپنجه نرم می‌کنند.
روزهای میانی فصل پاییز، نفس کشیدن برای اصفهانی‌ها سخت و سخت‌تر می‌شود و هرچند که برخی منابع محلی 70 درصد این آلودگی را نتیجه حرکت خودروهای شهر می‌دانند، اما محاصره اصفهان توسط کارخانه‌های صنعتی بزرگ و سنتی نیز در این زمینه بی‌تقصیر نیستند. موضوعی که تاکنون به‌ویژه در مدیریت کلان استان طی 4 سال گذشته بر روی آن سرپوش گذاشته‌شده و هرچند دود دودکش‌های نیروگاه، ذوب‌آهن، پالایشگاه، کوره‌های آجرپزی و گچ پزی و ... از گوشه و کنار اصفهان به‌راحتی دیده می‌شود، اما همواره اصرار بر این بود که خودروهای شهر به‌عنوان مقصران اصلی معرفی شوند. حال جای سؤال اینجاست که وقتی مسئولان خودروهای شخصی را مقصر اصلی آلودگی هوا می‌دانند، چرا برای توسعه خط مترو دست و آستین بالا نمی‌زنند و درحالی‌که بر اساس مصوبه هیئت‌وزیران مکلف هستند برای ساخت متروی اصفهان نیمی از هزینه‌ها را تقبل کنند، تاکنون کمتر از 20 درصد این هزینه‌ها را پرداخت کرده و بار مالی مابقی طرح را به دوش شهرداری که عمده منابع تأمین بودجه آن شهروندان هستند انداخته است؟
4 سال مدیریت، 40 سال سوء مدیریت!
زرگرپور، در جلسه تودیع و معارفه خود به نکته‌ای دیگر نیز اشاره کرد و آن این‌که 40 سال در حوزه حوضه‌های آبریز سوء مدیریت صورت گرفته و توقع دارند 4 ساله آن را برطرف کنم، درحالی‌که این امر شدنی نیست. موضوعی که در ظاهر امر حرف صحیحی است و باید برای صداقت و شفافیت در قسمت اول آن‌که به 40 سال سوء مدیریت اشاره دارد کلاه از سر برداشت، اما باز جای این سؤال مطرح می‌شود که مدیری که 8 سال به‌عنوان معاون وزیر نیرو تمامی منابع آبی کشور را مدیریت می‌کرده است، نمی‌دانسته در اصفهان فاجعه زیست‌محیطی در حال اجرا است؟ اگر می‌دانسته و پیگیری نکرده که در این سوء مدیریت شریک بوده و نمی‌دانسته، پس چرا از سوء مدیریتی سخن می‌گوید که خودش نیز یکی از متهمان آن است؟ و در ادامه باید پرسید آقای زرگرپور، طرح آب‌رسانی به باغات چهارمحال و بختیاری در زمان کدام مدیر آبی وزارت نیرو امضا شد و طرح آب‌رسانی بن- بروجن به‌رغم ممنوعیت مصرح برداشت جدید آب از زاینده‌رود در طرح 9 ماده‌ای شورای عالی آب، بااطلاع، اجازه و همکاری کدام استاندار صورت گرفت و طرح انتقال آب به رفسنجان چگونه و چه زمانی اجرایی شد؟ سؤال‌هایی که حکایت از به ارث رسیدن میراثی نامیمون برای استاندار بعدی دارد. میراثی که می‌تواند به بحرانی بزرگ برای مهر علیزاده، استاندار فعلی استان اصفهان مبدل شود و چند صباحی دیگر، کارنامه وی را نیز با اماواگرهایی روبرو سازد، هرچند که به نظر می‌رسد مهر علیزاده با تیم مشاوران خود مدتی است مسائل اصفهان را به‌خوبی رصد کرده و نشانه بارز آن نیز عدم ارائه وعده وعید پوشالی به شهروندان اصفهانی در اولین روز حضورش در این استان بود. وی در جلسه معارفه خود با اشاره به این‌که تصمیم دارد کمتر حرف بزند و بیشتر عمل کند، گفت: زاینده‌رود ستون فقرات این شهر است و باید تمام تلاشمان را بکنیم تا مشکل آن را طی 4 سال آینده برطرف کنیم.
وی در خصوص مسائل و عضلات عمده استان از قبیل بیکاری، رکود و تورم نیز بر لزوم خودکفایی در اقتصاد محلی و بومی تأکید و افزود: استان مستعدی مثل اصفهان نباید فقط به بودجه‌های دولتی متکی باشد. البته بودجه‌های تخصیصی دولت دریافت می‌کنیم؛ اما تکیه ما بر بخش خصوصی و ظرفیت‌های استان در بخش گردشگری، صنعت و اشتغال خواهد بود.
حال باید نشست و دید استانی که روزگاری مدیریت شاه‌عباس و روزگاری مدیریت سلطان حسین و روزگاری نیز مدیریت ظل السلطان را به خود دیده است، تا چه حد می‌تواند در برابر ناملایمات مرکز نشینان تاب آورده و قد خم نکند؟ شهری که با چنگ و دندان با مشکلات جنگیده و هرچند پیر و فرتوت شده، اما هنوز گرد زشتی بر رخسارش ننشسته و چنانچه مشاطه روزگار مهربانی کند، عروس شهرهای خطه پارس بازهم جلوه گری خواهد کرد.
قاف قلم/رضا صالحی پژوه