واژه ها وقتی کنار هم جمع می شوند جملات را می سازند و این جملات در کنار هم مفهوم و معنی پیدا کرده و پیامی را منتقل می کنند، اذان هم ترکیبی از واژه های خاص است که سال ها است با نظم و ترتیب خاصی بیان می شود و قرن ها است که شعار قلبی مسلمانان جهان شده است.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی همراز، پیش از اسلام وقتی می خواستند جمعی را از مسئله ای آگاه سازند و به قول ایرانیان در میادین اصلی شهر "جار" بزنند و خبری مهم را بیان کنند، می گفتند "اذان" بگوئید.
اذان از نظر لغوی به معنی «آگاه کردن»، «آگاهانیدن» و «خبر به گوش رساندن» است. حالا این واژه به شعار رسمی مسلمانان برای آگاه کردن و آگاهی رساندن یکی از شیرین ترین فرایض مبدل شده و واژه اذان با واژه نماز آنچنان در هم درآمیخته که شیرینی شهد حضور در برابر یار را دوصد چندان می کند.
عرفا نیز بر این باورند که گلبانگ اذان ندای حضور یار در دیار تفدیده دل است که می تواند این شوره زار را به بوستانی مملو از گل مبدل سازد و باید تمام قد در برابر این نوای حضور ایستاد و کلاه از سر برداشت.
شعار رسمی مسلمانان در زندگی روزمره آنان کاربردهای مختلفی دارد و علاوه بر این که زمان اقامه نمازهای یومیه را بیان می کند، هنگام تولد و در قرون گذشته برای اعلام مرگ، در برخی تعزیه ها و روضه خوانی ها هم خوانده می شد و علاوه بر آن شیعیان معتقدند در زمان ظهور امام زمان (عج) اذان بی موقع گفته می شود.
اذان در ایران
در ایران بیشتر اذان را در آواز بیات ترک در گوشه روح‌الارواح می‌خوانده‌اند. به ویژه اذان مؤذن‌زاده اردبیلی که این استعداد در خانواده او موروثی است.
در سال های اخیر ایرانیان اذان را در شور و شهناز و حجاز ابوعطا هم می‌خوانند. همچنین اذان گویی با لحن موسیقی ایرانی توسط برخی خوانندگان آواز ایرانی در گذشته انجام شده است که از این دست می توان به اذان ابوالحسن دماوندی یکی از خوانندگان اواخر قاجاریه و اوایل پهلوی اشاره کرد. اذان او که در فواصل بیات ترک است در واقع نخستین نمونه ضبط شده اذان روی صفحات گرامافون است که در سال1308 ضبط شده است.
اذان در اصفهان
در اصفهان نیز سیدحسین عندلیب اصفهانی که البته بعدها به تهران نقل مکان کرد و در مسجد سپهسالار اذان می گفت، سیدعبدالرحیم اصفهانی و استاد تاج اصفهانی که اذان را در دستگاه بیات ترک اجرا کرد، از معروف ترین موذنین این شهر تاریخی فرهنگی بودند و حالا قرار است شهرداری اصفهان این نوای روح نواز اسلامی را در 700 نقطه از شهر پخش کند.
این اقدام زمانی صورت گرفت که شهرداری اصفهان در راستای اجرای ارکان خلاقیت در شهر و ایجاد نشاط اجتماعی، اجرای مجموعه برنامه هایی را در دستور کار خود قرار داد و در یکی از این برنامه ها نقاطی را برای طنین این صدا مشخص کرد.
معاون فرهنگی و اجتماعی شهرداری اصفهان با تاکید بر این که نوای اذان می تواند بسیاری از معضلات اجتماعی را کاهش دهد، گفت: شهرداری اصفهان در گام اول 300 نقطه شهر را برای اجرای این نوای دلنشین مشخص کرده است.
علی قاسم زاده اظهار کرد: این تعداد در سال 95 قرار است به 700 نقطه در شهر برسد.
اذان در روایات
حجت الاسلام و المسلمین غلامعلی مهدی، کارشناس مسایل مذهبی در زمینه اذان و تاثیر آن بر روح و قلب انسان به خبرنگار ما گفت: در قرآن به فوائد گوش کردن اذان اشاره ای نشده است، اما روایات به این موضوع پرداخته اند.
وی اظهار کرد: در میزان الحکمه جلد اول صفحه 82 نقل است که پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله می فرماید"همانا اهل آسمان از اهل زمین چیزی نمی شنوند مگر اذان."
همچنین از همان منبع صفحه 84 نقل شده است که امام علی علیه السّلام می فرماید "کسی که اخلاقش بد است در گوش او اذان بگویید."
مهدی تصریح کرد: در بحار الانوار ، جلد77 ،صفحه 190 نیز آمده است که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می فرماید "کسی که صدای اذان را بشنود و به آن روی آورد ، نزد خداوند از سعاتمندان است."
گفتنی است در سال 93 مدیرکل اوقاف و امور خیریه استان اصفهان از بی توجهی برخی نهادها و ارگان ها به اذان انتقاد کرده بود./