زیبایی و سفیدی پوست تقریبا برای اکثر بانوان بسیار مهم است. خانم ها برای سفید شدن پوست صورت و بدن و شفاف و شاداب نگه داشتن آن به استفاده از کرم ها، ماسک ها، ژل ها، لوسیون، بوتاکس، لایه بردارها و حتی قرص های زیبایی و روش های مزوتراپی روی می آورند.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی همراز، رنگ پوست با میزان ملانین در پوست تعیین می شود. ملانین رنگ دانه ای است که توسط سلول های مخصوصی ساخته می شوند که ملانوسیت نام دارند. افرادی که پوست تیره ای دارند ملانین بیشتری دارند. میزان ملانین پوست شما عمدتا به مسائل ژنتیکی برمی گردد. قرار گرفتن در معرض نور خورشید، هورمون ها، آسیب های پوستی و قرار گرفتن در معرض بعضی از مواد شیمیایی نیز بر تولید ملانین تاثیر می گذارند. تغییر در رنگ پوست اغلب به خودی خود خوب می شود. برای مثال، برنزگی پوست وقتی میزان قرار گیری در معرض نور خورشید کاهش پیدا کند، کمرنگ می شود. اما با افزایش عمر رنگ رفتگی های مشخصی از قبیل لکه های پیری یا لکه های کبدی کمابیش به صورت دائمی باقی می مانند.
همانطور که بسیاری از افراد در کشورهای غربی برای بدست آوردن زیبایی پوست خود را تیره می کنند، در کشورهای شرقی مردم برای روشن شدن پوست خود تلاش می کنند. سفید کردن پوست به شیوه های مختلفی صورت می گیرد. این روش های رفع تیرگی پوست براساس سه نکته اصلی هستند: کاهش تولید رنگ دانه تیره، جلوگیری از تیره شدن پوست در هنگام قرار گرفتن در معرض آفتاب، تحریک تولید سلول ها جدید و لایه برداری لایه های سلول بالایی. انواع مختلفی از کرم های سفید کننده، ماسک و لوسیون، صابون،ژل، لایه بردار شیمیایی، لیزر، قرص و غیره برای سفید کردن پوست وجود دارد. به منظور کاهش تولید ملانین ( رنگ دانه تیره) مواد زیر در محصولات روشن کننده پوست مورد استفاده قرار می گیرند :
آربوتین
ویتامین c
عصاره شیرین بیان
کوژیک اسید
رتینول ( ترتینوئین، رتینوئیک اسید تمام ترانس)
ملانوستات
هیدروکینون ( محصولات هیدروکینون تا اندازه ای خاصیت مسموم کننده دارند، اما هنوز در بعضی از محصولات با غلظت کم و ایمن مورد استفاده قرار می گیرند)
گلوتاتیون
آلفا هیدروکسی اسید
آزلاییک اسید
این عامل ها مانع از فعالیت تیروزیناز ( آنزیم تنظیم کننده تولید ملانین) می شوند و باعث کاهش تولید رنگ دانه تیره می شود.
کرم های سفید کننده
این محصولات که همچنین کرم های برطرف کننده لک، روشن کننده، درخشان کننده پوست یا محو کننده پوست نامیده می شود با کاهش رنگدانه ای به نام ملانین در پوست باعث سفید شدن پوست می شوند. اغلب افرادی از کرم های سفید کننده برای درمان مشکلات پوستی از قبیل لکه های پیری، جای زخم آکنه یا رنگ رفتگی مرتبط با هورمون ها استفاده می کنند. استفاده از این کرم ها همچنین برای روشن کردن پوست هایی است که به صورت طبیعی تیره هستند.
لایه برداری
لایه برداری شیوه دیگری است که با استفاده از آن می توان پوست را روشن کرد. اثر روشن کنندگی پوست در لایه برداری به عمق لایه برداری پوست بستگی دارد. لایه برداری زیاد باعث می شود که دورترین لایه های سلول خشک و مرده جدا شوند، تولید سلول جدید تحریک شود و ظاهر شدن لایه های سلولی روشن جدید سرعت بخشیده شود. به منظور به دست آوردن یک اثر روشن کنندگی نمایان به مجموعه ای از درمان های بیشتر نیاز است. به جز لایه برداری سطحی، شیوه های لایه برداری عمیقی مثل جوان سازی پوست با لیزر، کرایوتراپی ( سرمادرمانی)، لایه برداری شیمیایی عمیق و غیره وجود دارد. این روش ها باعث جدا شدن لایه های پوستی و سلول های رنگ دانه ای عمیق تر و سفید شدن نمایان پوست ( که گاهی اوقات دائمی است) می شود.لایه برداری عمیق علی رغم کارایی بالایی که دارد، خطرات و عوارض جانبی شدیدی مثل ایجاد جای زخم و اختلالات رنگ دانه ای دارد.لایه برداری پوست معمولا برای افراد دارای پوست سیاه و تیره توصیه نمی شود.به منظور کاهش خطرات لایه برداری زیاد و عمیق، روش های لایه برداری متوسط وجود دارند که نتایج روشن کنندگی پوست نمایانی را عرضه می کنند و خطر آسیب دیدگی و اثرات ناخواسته دیگر کمتری دارند.محافظت از پوست در برابر برنزه شدن یکی از مسائل مهم دیگر در سفید کردن پوست است.محافظت از پوست در برابر قرارگیری در معرض نور خورشید و استفاده روزانه از کرم های ضد آفتاب ضروری است.
کرم ها
لوسیون روشن کننده پوست یا کرم روشن کننده پوست در مغازه های لوازم آرایشی موجود هستند. این کرم ها که همچنین روشن کننده پوست، کرم های محو کننده، یا درخشان کننده پوست نامیده می شود اغلب به از بین بردن لکه های تیره، کم رنگ کردن رنگ کلی پوست و حتی الگوهای تغییر رنگ کمک می کنند. از رایج ترین مواد اولیه برای کرم های سفید کننده می توان به عصاره شاه توت، توت خرس، آلفا۰آربوتین، عصاره شربت لیمو، کوژیک اسید و پودر امبلیکا اشاره کرد.
صابون
سفید کردن پوست معمولا با ممانعت از تولید ملانین ، رنگدانه پوست حاصل می شود. صابون هایی ساخته شده اند که به روشن کردن پوست کمک می کنند. این صابون ها که به صابون های سفیدکننده مشهورهستند، اغلب از عصاره میوه طبیعی مثل انبه هندی یا میوه های استوایی بدست می آیند. شیرین بیان سیاه یکی از مواد اصلی صابون های روشن کننده پوست است.فن آوری های لیزر برای درمان بیماری پوستی مثل چین و چروک ریز، جای زخم آکنه، ملاسما، مشکلات رنگ پوست و لکه های تیره مورد استفاده قرار می گیرند. برای سفید کردن پوست با لیزر از پرتو لیزر برای جدا کردن لایه بالایی پوست استفاده می شود و در عین حال پوست زیرین گرم می شود تا رشد سلول های پوستی جدید را تحریک کند.
لیزر درمانی
برطبق گفته مرکز ملی اطلاعات بیوتکنولوژی، جوان سازی پوست با لیزر در ابتدا در دهه ی ۱۹۸۰ عرضه شد. در این زمان لیزرهای دی اکسید کربنی برای اولین بار برای عرضه پرتوهای نور پایدار به پوست مورد استفاده قرار گرفتند. این روش درمانی بعدها به دلیل داشتن عوارض جانبی زیادی مثل ایجاد جای زخم ، دچار تغییر شد و نسل جدید لیزرهای دی اکسیدکربنی و لیزرهای اربیوم عرضه شدند که می توانستند انرژی نور پالس دار بسیار کوتاهی را برای جدا کردن پوست در یک روش کنترل شده تر ارائه کنند.این روش درمانی جوان سازی پوست با لیزرتخریبی نام دارد و در حالی که بیشترین کارایی را دارد، عوارض جانبی قابل توجه و زمان بهبودی طولانی ۲ تا ۳ هفته ای دارد.درچند سال گذشته، شاهد ظهور فن آوری های جدید جوان سازی پوست با لیزرفرکشنال و غیرتخریبی بوده ایم که سعی دارند این خطرات را به حداقل برسانند و زمان بهبودی را کاهش دهند.
تفاوت روش های جوان سازی پوست با لیزرتخریبی و غیرتخریبی چیست ؟
جوان سازی پوست با لیزر هر دو روش لیزر تخریبی و غیرتخریبی را شامل می شود.در روش جوان سازی پوست با لیزرهای تخریبی از یک لیزر دی اکسید کربن قدیمی تر و لایه برداری شیمایی متوسط استفاده می شود. لیزرهای تخریبی باعث بخار شدن بافت تحت تاثیر می شوند، لایه بالایی پوست و بخشی از لایه زیرین بوجود آورنده آن را جدا می کند. این روش درمانی معمولا در یک جلسه انجام می شود.لیزرهای غیرتخریبی باعث دلمه بستن بافت تحت تاثیر می شوند و در عین حال لایه بیرونی پوست را برای التیام و بهبودی سریع تر دست نحورده باقی می گذارند. زمان از کار افتادگی در این روش کم است اما به جلسات درمانی متعددی نیاز است.
در روش جوان سازی پوست با لیزر فرکشنال برای بدست آوردن نتایج بهتر با خطر کمتر و زمان بهبودی سریع تر از شیوه های جوان سازی پوست با لیزرتخریبی و لیزر غیرتخریبی استفاده می شود. در این روش، ریزپرتوهای انرژی لیزر از طریق پوست زیرین بر نواحی بافت تحت تاثیر در لایه بالایی متمرکز می شوند.این روش های درمانی به اندازه جوان سازی پوست با لیزرتخریبی قدرتمند نیستند، اما می توانند بدن را تحریک کنند تا بافت سالم جدیدی را به جای بافت تحت تاثیر ایجاد کنند که به پوست روشن تر و جوان تر می انجامد.بی هوشی موضعی بیمار به این بستگی دارد که پوست بیمار تا چه اندازه ای باید روشن شود. با وجود اینکه جوان سازی پوست با لیزرتخریبی بهترین نتایج را به همراه دارد، خطر ایجاد جای زخم در لیزرهای تهاجمی تر وجود دارد، بنابراین باید به یک جراح لیزر با تجربه مراجعه کنید و در مورد بهترین روش برای سفید کردن پوست با او مشورت کنید.
مزایای سفید کردن پوست با لیزر
در حالی که در بعضی از روش های درمانی مخصوص سفید کردن پوست چندین هفته طول می کشد تا اثربخشی خود را نشان دهند،در روش سفید کردن پوست با لیزر نتایج سریع نمایان می شوند و بهبود وضعیت پوست را فورا می توان مشاهده کرد.پس از لیزردرمانی، پوست فورا روشن تر و نرم تر به نظر می رسد و در طول یک دوره ۳ تا ۶ ماهه به تدریج بهبود پیدا می کند.این مساله مخصوصا برای شیوه های جوان سازی پوست با لیزرتخریبی صدق می کند که در آنها برای جدا کردن لکه های تیره و بهبود ظاهر پوست تنها به ۱ تا ۲ جلسه نیاز است.درمان هایی که شامل جوان سازی پوست با لیزرتخریبی نمی شود زمان بیشتری طول می کشند و به ۱ تا ۵ جلسه نیاز دارند.
در حالی که کرم های سفید کننده به شکل یکسانی موثر نیستند، فن آوری جوان سازی پوست با لیزر تعدادی از مشکلات پوستی از قبیل چین و چروک های ریز ، از بین بردن جای زخم آکنه، ترمیم آسیب دیدگی ناشی از قرار گیری در معرض خورشید و کاهش ظاهر نقاط تیره را برطرف می کند.
دوره نقاهت
پس از جوان سازی پوست با لیزر، پوست به شکل های مختلف واکنش نشان می دهد. بسیاری از مردم می گویند درمان شبیه یک آفتاب سوختگی خفیف با یک حس سوزش بود. پس از جراحی پوست قرمز و متورم می شود و بعضی از افراد تا چند روز پس از عمل احساس خارش و سوزش می کنند. قرمزی پوست در افرادی که موهای بلوند و قرمز دارند، در مدت زمان بیشتری ادامه پیدا می کند.پس از لیزردرمانی، پس از صحبت با جراح باید برای زمان بهبودی مورد نیاز برنامه ریزی کنید. این زمان بسته به نوع روش درمانی متغیر است. روش های درمانی ساده به یک یا دو روز زمان بهبودی نیاز دارند، در حالی که در درمان کامل پوست، باید یک بانداژ بر روی پوست بسته شود و برای مدت ۷ تا ۲۱ روز در آن محل باقی بماند.درروش های تهاجمی تر، گاهی اوقات پوست حساس می شود، تاول می زند و یک مایع زرد رنگ از نواحی درمان شده بیرون می آید و یک زخم دلمه بسته ایجاد می کند. نباید روی این زخم دلمه بسته را کند، زیرا باعث بوجود آمدن جای زخم می شود. پس از حدود چند روز تا یک هفته، پوست شما خشک می شود و پوست می اندازد و پوست جوان شده جدید رونمایی می شود و ماه های دیگر عمر شما را روشن می سازد. پوست پس از لیزردرمانی نسبت به نور خورشید به شدت حساس می شود، بنابراین باید تا حد امکان کمتر در معرض نور خورشید قرار بگیرید و هر روز از کرم ضد آفتاب ۳۰+ استفاده کنید./ انتهای پیام
دکتر گیتا فقیهی-متخصص پوست و مو