ساخت پیچیده‌ترین کاتالیست نفت جهان توسط متخصصان ایرانی

مدیرعامل شرکت پالایش نفت اصفهان از ساخت پیچیده‌ترین کاتالیست صنعت نفت جهان به دست متخصصان ایرانی خبر داد و گفت: با تولید این ماده در داخل و راه‌اندازی واحد سوم بنزین‌سازی پالایشگاه اصفهان قادر به تولید روزانه 8/5 میلیون لیتر بنزین یورو 4 هستیم.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی همراز، لطفعلی چاوشی اظهار کرد: این واحد که از مهر ماه سال جاری فعالیت خود را شروع کرده است حلقه تکمیلی فازهای اول و دوم تولید بنزین است که در سال 1392 راه‌اندازی شده بودند.
وی با بیان اینکه با فعالیت دو فاز یا واحد بنزین‌سازی قبلی روزانه دو و نیم میلیون لیتر بنزین یورو 4 تولید می‌شد، افزود: با راه‌اندازی واحد سوم روزانه حدود 8/5 میلیون لیتر بنزین یورو 4 در پالایشگاه اصفهان تولید می‌شود که براساس استاندارد جهانی است.
مدیرعامل شرکت پالایش نفت اصفهان هزینه اجرای این طرح را 500 میلیارد تومان اعلام کرد و گفت: اگر خوراک پالایشگاه اصفهان به درستی تامین شود می‌توانیم روزانه 15 میلیون لیتر از انواع بنزین یورو 4 و سایر نمونه‌های بنزین را در این مجموعه تولید کنیم.
چاوشی ادامه داد: در اجرای پروژه‌های جاری تمام شرکت‌های داخلی فعالیت کردند و در طرح‌های آینده تولید بنزین یورو 4 در این کارخانه نیز بیشتر شرکت‌ها داخلی هستند، ولی دو شرکت خارجی نیز همکاری می‌کنند زیرا دارای انواع خاصی از کمپرسور و راکتورهای سیستم کنترل هستند.
وی خاطرنشان کرد: برای تولید بنزین یورو 4 نیازمند مواد کاتالیستی خاصی بودیم که در جهان فقط سه شرکت از دو کشور فرانسه و آمریکا سازنده آن بودند که مقداری از آن را در گذشته از طریق شرکت فرانسوی تامین کردیم، اما با تشدید تحریم‌ها در سال 1390 هیچ شرکتی به خصوص کمپانی سازنده کاتالیست آمریکایی این مواد را در اختیار ایران نگذاشت.

مدیرعامل شرکت پالایش نفت اصفهان با بیان اینکه پیچیده‌ترین کاتالیست صنعت نفت جهان که فقط در اختیار دو شرکت آمریکایی است را متخصصان ایرانی تولید کردند، اظهار کرد: در سال 1391 کار پژوهش تولید این ماده توسط یکی از شرکت‌های معتبر در زمینه نفت آغاز شد و در سال 1392 کاتالیست به مرحله تولید رسید.
چاوشی ادامه داد: کاتالیست تولیدی پس از سه مرحله آزمایش و تست شدن به میزان 100 تن مورد استفاده برای تولید بنزین یورو 4 قرار می‌گیرد البته این ماده حساس است و نباید در مجاورت هوا قرار گیرد زیرا خاصیت خود را از دست می‌دهد.
مدیرعامل شرکت پالایش نفت اصفهان گفت: دولت سه برنامه استانداردسازی بنزین، اصلاح سوخت گازوییل و حذف مصرف نفت کوره (مازوت) و استفاده از آن برای تولید محصولات دیگر را در دستور صنعت پالایش قرار داده است.
چاوشی خطاب به رئیس سازمان حفاظت محیط زیست گفت: قرار است در سال آینده برای استانداردسازی سوخت گازوییل و حذف نفت کوره اقدام کنیم اما مجوز محیط زیستی به دلیل فعالیت در شعاع 50 کیلومتری داده نشده است و باید توجه داشت که روزانه در این پالایشگاه حدود 20 میلیون لیتر گازوییل تولید می‌شود که فقط دو میلیون لیتر آن استاندارد یورو دارد.

با حضور معاون رئیس‌جمهور
راه‌اندازی کامل مجتمع بنزین‌سازی شرکت پالایش نفت اصفهان
نخستین بار در تاریخ صنعت پالایش نفت ایران، متخصصان ایرانی بر دانش فنی و تولید استراتژیک‌ترین کاتالیست تولید بنزین دست یافتند و بر این اساس تلاش برای اقتصاد مقاومتی منتج به بومی شدن کاتالیست بنزین واحد ایزومریزاسیون پالایشگاه اصفهان گردید.
در پی این اتفاق مبارک و ثبت کشور ایران به عنوان یکی از تولیدکنندگان برتر این نوع کاتالیست در جهان، مجتمع بنزین‌سازی شرکت پالایش نفت اصفهان که مدت‌ها به دلیل تحریم ناتمام مانده بود، پس از انجام آزمایش و بررسی‌های مختلف، به طور کامل راه‌اندازی شد.
در حضور معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان محیط زیست کشور، معاون وزیر نفت، استاندار، مدیرکل سازمان محیط زیست استان و تنی چند از مسئولین استانی، مجتمع بنزین‌سازی شرکت پالایش نفت اصفهان پس از سپری شدن زمان کارکرد آزمایشی به صورت رسمی افتتاح گردید.
این مجتمع که دارای واحدهای تصفیه هیدروژنی نفتا (NHT)، ایزومریزاسیون (ISO)، تبدیل کاتالیستی با احیای مداوم (اکتانایزر یا CCR) و واحدهای جانبی است با رویکرد ارتقای الزامات زیست محیطی و با هدف افزایش درجه آرام‌سوزی (عدد اکتان) بنزین از عدد 87 به 91 و 95، قطع وابستگی به مواد اکتان‌‌افزا به میزان 3 میلیون لیتر در روز،‌ راه‌اندازی گردیده است.
افزایش ظرفیت بنزین تولیدی پالایشگاه از 10 به 12 میلیون لیتر در روز، افزایش کیفیت روزانه 8/5 میلیون لیتر بنزین معمولی طبق استاندارد یورو 4 و بومی‌سازی کاتالیست مصرفی واحد ایزومریزاسیون برای نخستین بار در کشور از دیگر نتایج پروژه بنزین‌سازی بوده است.
گفتنی است این طرح از سال 85 آغاز و براساس برنامه‌ریزی صورت گرفته در سال 92 واحدهای NHT و CCR به طور کامل نصب و راه‌اندازی گردید. اما چون تامین کاتالیست مورد نیاز واحد ISO به دلیل تحریم‌ها میسر نگردیده بود راه‌اندازی آن به تاخیر افتاد.
خوشبختانه به همت متخصصان داخلی با فراهم شدن کاتالیست مورد نیاز پالایشگاه توانست واحد ایزومریزاسیون را بدون کمک کشور‌های خارجی در مهر ماه 1394 راه‌اندازی نماید و پس از انجام آزمایشات و اطمینان از فعالیت مطلوب آن مجتمع بنزین‌سازی شرکت پالایش نفت اصفهان به صورت کامل به بهره‌برداری رسید.
شایان ذکر است هزینه پروژه بنزین‌سازی شرکت پالایش نفت اصفهان شامل طراحی تفضیلی، فعالیتهای مهندسی، مدیریت اجرایی، تامین کالا و اجرا 500 میلیارد تومان اعلام شده است.

شرکت پالایش نفت اصفهان نشان زرین استقامت را دریافت کرد
18 اسفند ماه سال جاری در «مراسم اهداء‌ نشان استقامت ملی در تولید و خدمات» و در چهاردهمین اجلاس سران و مدیران معتبرترین شرکت‌ها و سازمان‌های عالی‌رتبه ایرانی که در مرکز همایش‌های بین‌المللی سازمان صدا و سیما با حضور نمایندگان وزارت‌ تعاون، کار و رفاه اجتماعی، وزارت امور اقتصادی و دارایی، وزارت صنعت، معدن و تجارت و نمایندگان رسمی کمپانی FONEX (مرکز اعتباربخشی آلمان) و رسانه‌های ملی برگزار گردید، شرکت پالایش نفت اصفهان با دریافت نشان زرین مورد تقدیر قرار گرفت.
این شرکت با توجه به رشد و پایداری در شرایط تحریم و عملکرد مطلوب، موفق به دریافت نشان زرین استقامت ملی در صنعت پالایش طی سال‌های 92 الی 94 شد. همچنین برگزیده دریافت استاندارد و جایزه بین‌المللی معتبرترین و برترین شرکت پالایشی از سوی کشور آلمان و برگزیده دریافت نشان عالی مدیریت برتر در صنعت پالایش ایران مبتنی بر تلاش‌های مدیرعامل خود مهندس لطفعلی چاوشی گردید.
در راستای اجرای طرح ملی معرفی معتبرترین شرکت‌ها و سازمان‌های عالی‌رتبه ایرانی به مصرف‌کنندگان و همچنین با توجه به رفع تحریم‌ها، با حضور نمایندگان بخش دولتی و خصوصی از جمله دبیرخانه توسعه صنایع ملی ایران و اتاق تعاون ایران با همکاری وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و خانه اقتصاد ایران و با هدف حمایت از تولیدات و خدمات ملی در مقابل ورود کالاهای خارجی و حضور شرکت‌های بین‌المللی در ایران، مراسم ویژه‌ای تحت عنوان مراسم اهداء نشان استقامت ملی در تولید و خدمات را با حضور مقامات و مسئولین و رسانه‌های ملی برگزار گردید و از برترین‌ها تقدیر به عمل آمد.

گزارش شرکت پالایش نفت اصفهان از پروژه‌های سال 1394
احداث مجتمع بنزین‌سازی: اهداف: 1- تولید بنزین با کیفیت و استاندارد یورو 5، 2- حذف واردات روزانه 3 میلیون لیتر اکتان‌افزا و افزایش همین میزان تولید بنزین، 3- افزایش اکتان بنزین تولیدی از 87 به 95، 4- اضافه شدن سرمایه 300 میلیون یورویی به سرمایه شرکت، 5- برای اولین بار بومی‌سازی کاتالیست واحد ISO و تولید آن در داخل کشور
زمان بهره‌برداری: سال 94
پروژه یوتیلیتی،‌ افسایت و مخازن واحدهای تصفیه گازوئیل: اهداف: 1- بهبود فرآیندهای عملیاتی و افزایش کیفیت سوخت‌های تولیدی، 2- حذف ترکیبات سولفور، نیتروژه، آمونیاک، آروماتیک از دیزل تولیدی، 3- افزایش تولید 100 هزار بشکه در روز با حذف ترکیبات گوگردی با مقدار ppm10
زمان بهره‌برداری: 1397/12/29
پروژه احداث واحدهای تصفیه گازوئیل: زمان بهره‌‌برداری: 1397/5/15
- URP تقطیر 3: اهداف: 1- جلوگیری از تولیدات محصولات سنگین به‌ویژه نفت کوره به‌دلیل ارزش افزوده پایین، 2- جلوگیری از کاهش ظرفیت پالایشگاه به دلیل محدودیت استفاده از نفت کوره ناشی از آلودگی هوا، 3- ارتقای کیفی نفت سفید و استفاده از آن به عنوان سوخت هواپیما ATK زمان بهره‌‌برداری: 1397/2/13
نصب فلرهای جدید: هدف:‌ افزایش ایمنی و کاهش ریسک زمان بهره‌‌برداری: 1395/1/15
تامین و اجرای خط لوله پروژه تصفیه پساب شاهین‌شهر هدف: مدیریت بحران‌آب و صیانت از منابع طبیعی زمان بهره‌برداری: 1395/8/15
نوسازی و به روزرسانی سیستم‌های برق نیروگاه هدف: به روزرسانی تجهیزات پست‌های برق پالایشگاه با توجه به مدت زمان طولانی سرویس‌دهی زمان بهره‌برداری: 1397/1/19
طراحی تفصیلی پست 33/230 KV و خط انتقال فشار قوی از نیروگاه هدف: تامین برق مورد نیاز پروژه تصفیه گازوئیل و کاهش ریسک قطع برق پالایشگاه شمالی زمان بهره‌برداری: 1394/7/1
طرح مطالعاتی احداث راه‌آهن هدف: کاهش بار ترافیکی جاده‌ای ناشی از افزایش حمل نفت کوره و محصولات زمان بهره‌برداری: 1394/12/29
تکمیل مسیرهای ارتباطی و مخازن خوراک بنزین‌سازی هدف: ذخیره‌سازی خوراک بنزین‌سازی و کاهش ریسک از سرویس خارج شدن واحد ناشی از قطع خوراک واحد زمان بهره‌برداری: 1395/12/11
احداث ساختمان‌های جانبی و پارکینگ بارگیری دستاوردها و ظرفیت‌ها هدف: ایجاد مکان مناسب جهت بارگیری محصولات زمان بهره‌‌برداری: 1395/5/31

سامانه گندزدایی پیشرفته مولتی اکسیدان بکو در واحد اسمز معکوس اهداف: دستاوردها و ظرفیت‌ها ارزان‌سازی، ایمن‌سازی، سالم‌سازی، بومی‌سازی، گندزدایی آب بدون استفاده از مواد شیمیایی افزودنی و تولید آب سالم در محل.
این سامانه با بهره‌گیری از دانش مدرن الکتروشیمی، طی فرایند کنترل شده الکترولیز محلول نمک طعام، ماده‌ای منحصر به فرد تولید می‌کند که حاوی چندین ماده گندزدای موثر از جمله ازن، آب اکسیژنه، دی اکسید کلر، اسید هیپوکلرو، هیپوکلریت سدیم، اکسیژن و کلر محلول می‌باشد. تولید محلول مولتی اکسیدان در این سامانه به صورت تمام اتوماتیک انجام شده و تنها نیاز اپراتوری آن تخلیه روزانه نمک طعام به مخزن دستگاه می‌باشد.
کاهش اثر نامطلوب گندزدایی بر پارامترهای کیفی آب نظیر طعم و بو، کاهش گرفتگی، خوردگی و خرابی‌های ناشی از مواد گندزدا، حذف نشت مواد شیمیایی خطرناک در محیط و کاهش مواد سمی ناشی از گندزدایی در آب.
حذف زائدات و لجن‌ ناشی از گندزدایی، قابلیت اطمینان بالا، بهره‌برداری و نگهداری آسان، حذف حمل و نقل مواد خطرناک، استفاده همزمان از چند عامل گندزدایی موثر، سیستم هوشمند ارسال وضعیت، هشدارها و خطاها، جلوگیری از تولید محصولات جانبی مشکوک به سرطان‌زایی در اثر گندزدایی، ارجحیت توجیه فنی و اقتصادی در هزینه‌های جاری و سرمایه‌گذاری نسبت به سایر روش‌های گندزدایی، حذف خطرات و اثرات زیست محیطی ناشی از نشت و انفجار کپسول‌های گاز کلر و پسماندهای پرکلرین، حذف خطرات و اثرات گاز کلر ناشی از نشت کپسول یا در هنگام ساخت محلول پرکلرین بر سلامتی کاربر، گستردگی دامنه کاربرد از جوامع کوچک روستایی تا جوامع بزرگ شهری و سایر کاربردهای صنعتی و غیره زمان بهره‌برداری: 94/9/15
راه‌اندازی واحد جدید تصفیه پساب با املاح بالا (RO) دستاوردها و ظرفیت‌ها: با اجرایی شدن پروژه RO شماره 5 که خوراک آن دورریز واحد RO شماره 4 می‌باشد، پساب‌های صنعتی با ظرفیت 50 مترمکعب در ساعت، تصفیه و آب خروجی بار دیگر استفاده می‌‌گردد.
این شرکت با هدف زیست محیطی این پروژه را اجرا نموده است. در گذشته ظرفیت تصفیه پساب این شرکت حدود 280 مترمکعب در ساعت بود و از طرف دیگر با توجه به سختی آب‌های آلوده، قادر به تصفیه کامل آب به همین دلیل 10 استخر تعبیه شده بود که این نوع آب‌ها تبخیر گردد. خوشبختانه با احداث واحد اسمز معکوس (RO شماره 1 تا 4) که در سال 88 صورت گرفت علاوه بر 280 مترمکعب، 400 مترمکعب پساب دیگر (خوراک واحدهای RO، تخلیه دیگ‌های بخار و برج خنک‌کننده شرکت می‌باشد) را تصفیه مجدد و به چرخه صنعت بازمی‌گرداند. به طوری که این شرکت موفق شد تعداد دو استخر را خشک نماید. زمان بهره‌برداری: 94/9/15
تامین کاتالیست مورد نیاز واحد ایزومریزاسیون پالایشگاه اصفهان: دستاوردها و ظرفیت‌ها: برای نخستین بار در تاریخ صنعت پالایش نفت ایران و خاورمیانه، متخصصان ایرانی به دانش فنی استراتژیک‌ترین کاتالیست تولید بنزین دست یافتند. بر این اساس هم‌اکنون دانش فنی تولید کاتالیست بنزین واحدهای ایزومریزاسیون پالایشگاه‌های نفت در داخل کشور به طور کامل بومی شده است. این کاتالیست مهمترین ماده افزودنی تولید بنزین با استاندارد بالا در واحدهای ایزومریزاسیون پالایشگاه‌های نفت کشور است. این واحد پالایشگاهی از ظرفیت 27 هزار بشکه نفت خام برخوردار است که با بهره‌برداری از آن و استفاده از کاتالیست ایرانی، ظرفیت تولید بنزین یورو۴ کشور حدود هفت میلیون لیتر در روز افزایش یافته است. تاکنون انحصار تولید کاتالیست واحدهای ایزومریزاسیون در اختیار یک شرکت نفتی آمریکایی به نام «یوآپی» بوده است، که با بومی‌سازی این محصول امکان استفاده از آن در واحدهای بنزین‌سازی و ایزومریزاسیون پالایشگاه‌های نفت شازند اراک، بندرعباس، اصفهان و حتی پالایشگاه ستاره خلیج فارس وجود دارد.
کاتالیست واحدهای ایزومریزاسیون یکی از پیچیده‌ترین کاتالیست‌های مصرفی در طرح‌های بنزین‌سازی جهان است. ایران اولین کشور منطقه خاورمیانه بوده که به دانش فنی تولید و ساخت این محصول پیچیده نفتی دست یافته است. آزمایش و استفاده از این کاتالیست ایرانی در پالایشگاه نفت اصفهان موفقیت‌آمیز بوده است و پیش‌بینی می‌شود به زودی در اکثر واحدهای بنزین‌سازی پالایشگاه‌های نفت کشور این کاتالیست ایرانی جایگزین نمونه‌های مشابه خارجی شود. زمان بهره‌برداری: آبان ماه 94
تولید گازوئیل طبق استاندارد یورو 4: دستاوردها و ظرفیت‌های پالایشگاه اصفهان توانست با انجام تمهیدات و تغییرات نرم‌افزاری در واحدهای عملیاتی به میزان 2/5 میلیون لیتر گازوئيل یورو 4 به طور روزانه تولید نماید.

زمان بهره‌برداری: از مهر ماه 1393/