به گزارش خبرگزاری تسنیم، کیاوش کلهر روزنامه نگار در یادداشتی به بررسی مجموعه تلویزیونی غیر رسمی...
به گزارش خبرگزاری تسنیم، کیاوش کلهر روزنامه نگار در یادداشتی به بررسی مجموعه تلویزیونی غیر رسمی پرداخته است.
متن این یادداشت به شرح زیر است:
رولان بارت در مقاله معروف خود در خصوص روایت می‌نویسد «روایت با تاریخ بشر آغاز شده و هیچ قومی بدون آن وجود نداشته است. روایت همه جا هست درست مانند خود زندگی و تمام طبقه‌ها و گروه‌های انسانی روایت خودشان را دارند.» در چنین گستره وسیعی اگر روایت در معنای بازنمایی یک یا مجموعه‌ای از رخدادها تعریف شود، آنگاه می‌توان نتیجه گرفت که روایت یکی از مهم‌ترین مولفه‌های دوام و نفوذ منطق اثر رسانه‌ای است. ذکر اهمیت روایت از آن روی مهم تلقی می‌شود که پخش مستند غیررسمی را می‌توان یکی از منسجم‌ترین تلاش‌ها برای روایت سویه‌ای دیگر و کمتر پرداخته شده از رهبر معظم انقلاب دانست. در این معنا موسسه انقلاب اسلامی نیز تلاش دارد تا در کنار وظیفه ذاتی و پیشین خود یعنی بازتاب و انعکاس بیانات و پرداخت ابعاد سیاسی و حاکمیتی رهبر انقلاب و در یک کلام روایت رسمی، روایتگری غیر رسمی و اجتماعی را نیز در دستور کار خود قرار دهد. نام مستند خود بیانگر یک پرداخت دوگانه به رهبر انقلاب است. بدین معنا که یک روایت رسمی، حاکمیتی و سیاسی با مولفه هایی مشخص و آشنا وجود دارد که مستند در تلاش است تا آن روایت دیگر را که غیر رسمی، اجتماعی‌تر شده و حتی در برگیرنده‌تر – از نظر اقشار و صنوفی که در این دیدارها وجود دارند – است به نمایش بگذارد. سوال این است که مستند غیر رسمی در حال روایت چه ابعادی از رهبر انقلاب است؟
روایت مسلط در خصوص رهبر انقلاب سیاسی و حاکمیتی است. شان رهبری – در معنای نهادی – و الزامات هدایت جمهوری اسلامی به مرور زمان چنین روایتی را می‌سازد. در تمام این سالها جز در مواردی، این روایت فربه و گسترده‌تر نیز می‌شد اما مستند غیررسمی پاسخی است هوشمندانه به لزوم روایت ابعاد کمتر سیاسی و حاکمیتی رهبر انقلاب که در آن افراد در جمع‌هایی محدود، صمیمانه و کمتر ملزم به آداب دیدار های رسمی رهبر انقلاب، به بیان انتقادات و نظرات خود می‌پردازند. صراحت لهجه افراد در این دیدارها، پرسش و پاسخ‌های بی پرده و افراد و موضوعات کمتر سیاسی از جمله مهم‌ترین دلایل جذابیت این روایت از رهبر انقلاب است که در کنار روایت رسمی و حاکمیتی می‌تواند مکمل مناسبی برای فهم زوایای کمتر مورد توجه در این سالها باشد. از سوی دیگر عطش فهم چنین ابعادی را در میان مخاطب نیز می‌توان دید. برای مثال اقبال عمومی به جلسات دیدار رهبر انقلاب با شاعران و دست به دست شدن فیلم‌های شعرخوانی و مزاح رهبر انقلاب با شاعران در تمام این سالها نشانه‌ای آشکار بر لزوم روایتی غیر رسمی‌تر از دیدارها و ابعاد غیر سیاسی‌تر رهبر انقلاب بود که هرچند دیر اما بالاخره به آن واکنش داده شد. رهبر انقلاب به اقتضای وظایف خود دیدارها و بیانات متعددی در سال دارند. تنها معدودی از دیدارها – دانشجویان یا نخبگان علمی - امکان ساخت رابطه‌ای دو طرفه و دیالوگ دارند و بیشتر دیدارها طبیعتا به صورت یک طرفه و صرفا با پوشش سخنان رهبر انقلاب انعکاس داده می‌شود. مستند غیر رسمی در تلاش است تا تصویر مسلط و قدیمی از رهبر انقلاب که تنها در مقام گوینده قرار دارند تا کنار بزند و ایشان را در مقام شنونده‌ای با سعه صدر به تصویر بکشد که در برابر انتقادات حتی در صریح‌ترین صورت گوش شنوایی دارند. در روایت ضد انقلاب از رهبر انقلاب و فضای دیدارها و بیت رهبری، گونه‌ای القای خوف، پیچیدگی، روابط غیر قابل تشخیص، گزینش افراد برای دیدار یا بیان صوری انتقادات وجود دارد که همواره در حال مخدوش کردن ذهن انسان ایرانی بود. مستند غیر رسمی با ترسیم فضایی گرم، صمیمانه، بدون آداب و تکلف و صریح و البته دربرگیرنده، در تلاش است تا این تصویر را نیز به کنار بزند. در حقیقت، مستند غیررسمی پاسخ مناسبی به وجوب پرداخت فرامتنی به رهبر انقلاب است. قرار گرفتن در موضع روایت غیر رسمی در برابر الزام به انعکاس صرف بیانات اقدام خجسته‌ای است که باید آن را ارج نهاد و آن را در ابعاد و صورت‌های رسانه‌ای دیگر بسط داد. الزام به چنین روایت‌هایی، امکان روایت اول مغرضانه از ضدانقلاب را سلب می‌کند و ذهن ایرانی را در خصوص کدگذاری‌های پیچیده و غیر مستند، به سلاح روایت اول مجهز می‌کند.پرداخت به ماهیت این اقدام البته نباید به معنای چشم پوشی از بیان نکاتی فنی در خصوص ساخت مستند باشد. به نظر می‌رسد که مستند تلاش داشته تا جز فیلم‌های دیده نشده این دیدارها و تدوین آن‌ها، ارزش افزوده‌ای به کار بدهد که البته در این کار چندان کام‌روا نبوده است. این مورد آخر مورد فنی است و نقضی بر سیاست جدید نیست.
انتهای پیام/