آن روزی که با نوای موزون و منظم می گفتند "من یار مهربانم، دانا و خوش زبانم" هرگز نگفتند مهربانی باید پاسخ مهربانی باشد و بدون وجود مهربانی متقابل، یا دل یار می گیرد و یا زبانش بند می آید. به گزارش پایگاه خبری تحلیلی همراز ، این روزها خبر های خوبی از بازار کتاب به گوش نمی رسد. ناشران از نبود...
آن روزی که با نوای موزون و منظم می گفتند "من یار مهربانم، دانا و خوش زبانم" هرگز نگفتند مهربانی باید پاسخ مهربانی باشد و بدون وجود مهربانی متقابل، یا دل یار می گیرد و یا زبانش بند می آید.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی همراز ، این روزها خبر های خوبی از بازار کتاب به گوش نمی رسد. ناشران از نبود مشتریان و کتابخوان ها و نویسندگان از نحوه برخورد ناشران و تیراژ کم کتاب هایشان و خوانندگان نیز از قیمت بالای کتاب نگرانند.
اما تاکنون نه تنها کسی برای چرخه معیوب کتابخوانی در ایران کاری نکرده، که حالا استاندار اصفهان در مراسم افتتاح یازدهیمن نمایشگاه کتاب این استان عنوان می کند که "تعداد کتاب فروشی های اصفهان نصف پیتزا فروشی های استان هم نیست.!!" موضوعی که رسانه ها در سالیان نه چندان دور و با تغییر چند مغازه کتاب فروشی در خیابان چهارباغ به رستوران و یا فست فود ، متذکر شدند، اما گوشی نشنید و چشمی ندید.
البته از نظر رسول زرگرپور این اتفاق به یکباره نیفتاده و طی چند سال گذشته کتاب و کتابخوانی مورد بی مهری قرار گرفته است،
وی در این زمینه اظهار کرد: در طول تاریخ بشر همه‌چیز رنگ فراموشی گرفته است، اما کتاب تنها حافظ معلومات تاریخ قلمداد می‌شود که نسل به نسل به دست جوامع مختلف رسیده و از آن میراث ارزشمند مکتوب بهره‌مند شده‌اند.
البته با این همه تعریف، نمی تولان از پدیده کاهش سرانه مطالعه در ایران گذشت و اتفاقا ان پدیده تلخ را در حالی باید به نظاره بنشینیم که دین غالب مردم ایران، اسلام و معجزه پیامبرشان کتاب قرآن بوده وایرانیان نیز از زمان دور با کتاب و کتابخوانی عجین هستند.
اما این که سرانه مطالعه در ایران به میزان زیادی کمتر از سرانه مطالعه در جهان به ویژه در کشورهای پیشرفته است، نکته ای تاسف بار در زمینه توسعه علمی ایران است ،هرچند زرگرپور معتقد است: خویشاوندی اهل معنا با کتاب ناگسستنی است و کمتر کسی است که این سرمایه فکری، معنوی و محصول فرهنگی را در نگاه و برنامه زندگی خویش قدر نشناسد.
استاندار اصفهان افزود: اگر اصفهان را یکی از بزرگ‌ترین گنجینه‌های تاریخ کتاب و کتابت بدانیم سخن گزافی نخواهد بود و اگر شکوه و فرهنگ تمدن ایران اسلامی را در آیینه اصفهان نبینیم انصاف نیست.
ناگفته نماند که این سخن استاندار اصفهان در حالی بیان می شود که حدود دو دهه پیش کتابخانه بزرگ دانشگاه اصفهان با انبوهی از کتب ارزشمند خطی ، چاپ سنگی و کمیاب در اثر سهل انگاری در آتش سوخت و دیگراثری از آثار آن همه کتاب که بیشترشان نیز منابع تاریخی بودند نیست.
البته هرچند استاندار اصفهان برگزاری نمایشگاه های کتاب را فراتر از برپایی یک چینش ویترینی ساده بیان نمود و افزود: "این نمایشگاه ها به جشن های کتابخوانی یا فستیوال های مطالعه شبیه است"، اما نمی توان بر این مسئله به دیده اغماض نگریست که کتاب و کتابخوانی در ایران و حتی در شهری که روزگاری پایتخت "آل بویه" با دانشمندان و وزرای فرهیخته ، "سلاجقه" با اندیشمندان نام آور جهانی و "صفویان" با حضور مستشرقین و تاریخ نویسان و سفرنامه نویسان غربی در اصفهان بوده، حالا دچار بی مهری شده است.
- باید علل کاهش سرانه مطالعه در ایران بررسی شود
این بی مهری به یار مهربان موضوعی نیست که تنها در حد یک ادعا بیان گردد و مسئولان وزارتی در وزارت خانه فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز بر این موضوع اذعان داشته و بر لزوم روشن شدن دلیل پایین آمدن سرانه مطالعه در ایران تاکید دارند.
علی‌اصغر کار اندیش، معاون توسعه مدیریت و منابع وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی که میهمان ویژه مراسم افتتاحیه یازدهیمن نمایشگاه کتاب استان اصفهان بود در این زمینه گفت: باید علل کم‌بودن سرانه مطالعه در کشورمان بررسی شود که یکی از عوامل مؤثر در ترویج مطالعه این است که نوجوانان در اوایل دوران متوسطه به مطالعه علاقه‌مند شوند که البته کار دشواری است.
کار اندیش با اشاره به اینکه باید بهترین نیروی خود در مدارس را مسئول کتابخانه بگذاریم، تأکید کرد: می‌طلبد افرادی که در کتابخانه مدارس به‌کارگیری می‌شوند خود علاقه‌مند به مطالعه باشند.
وی اظهار کرد: ما در جامعه، مخاطبین مختلفی داریم و محتوایی که عرضه می‌شود باید متناسب با مخاطبان باشد. لذا این‌ها مسائلی است که باید آسیب‌شناسی کرده و علت کمبود سرانه مطالعه در کشور را برسی نماییم.
- ناشران آماده اند
البته موضوع کاهش سرانه مطالعه در ایران از نظر ناشران نیز قابلیت بررسی علمی و تحلیلی دارد و نه تنها خواستار ساماندهی به وضعیت کتاب و کتابخوانی شده اند، که آستین همت بالا زده و برای بهبود اوضاع تا حدی نیز اعلام آمادگی کرده اند.
محمد رضا تابشی ، یکی از ناشران حاضر در این نمایشگاه در گفت و گو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی همرازگفت: متاسفانه بازار کتاب در ایران به یک کلاف سردرگمی تبدیل شده که روز به روز سردرگم تر می شود و نمی توان سرنخ را به دست گرفت.
وی اظهار کرد: بالا رفتن قیمت کاغذ، عدم اجرای قانون کپی رایت در ایران به ویژه در ارایه کتب الکترونیکی، پایین بودن درآمد خانوار و قرار نگرفتن کتاب در سبد خانوار باعث شده تا بازار کتاب در ایران رونق خوبی نداشته باشد.
تابشی تصریح کرد: انجمن ناشران تاکنون چندین بار طی مکاتباتی که با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در دولت گذشته و کنونی داشته است، اعلام نموده حاضر است با در دست گرفتن بخشی از بازار کاغذ در ایران، وضعیت بازار کتاب را ساماندهی کند و طرح های خوبی نیز در این زمینه ارایه شده ، اما متاسفانه این طرح جدی گرفته نمی شود.
حالا هرچند شتر سرانه مطالعه با بارش رها شده و مسئولان به دنبال مهار آن می گردند، اما همین که خودشان هم می دانند محل نمایشگاه های فعلی برای حضور قشر فرهیخته و اهل مطالعه مناسب نیست، خود جای بسی امیدواری دارد.چرا که خبرهای تایید نشده ای از برگزاری نشست ها و جلسات متعدد مسئولان فرهنگی و مدیران شهری در اصفهان به منظور تغییر در زمان و مکان برگزاری نمایشگاه کتاب اصفهان در سال آینده به گوش می رسد که می تواند به عنوان اولین گام های موثر تغییر رفتار مردم در برخورد با این یار مهربان تاثیر گذار باشد.
-------------------
گزارش از رضا صالحی پژوه
-------------------