مه مغزی علامتی است که می تواند ناشی از استرس، تغییرات خواب، داروها و عوامل دیگر باشد و می تواند باعث سردرگمی، مشکلات حافظه و عدم تمرکز شود.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی همراز، مه مغزی به خودی خود یک وضعیت پزشکی نیست، بلکه نشانه ای از سایر شرایط پزشکی است. مه مغزی نوعی اختلال عملکرد شناختی است که شامل: مشکلات حافظه، عدم وضوح ذهنی، تمرکز ضعیف و ناتوانی در تمرکز میباشد.
برخی افراد نیز آن را به عنوان خستگی ذهنی توصیف می کنند. بسته به شدت مه مغزی، می تواند در کار یا تحصیل اختلال ایجاد کند.
دلایل مه مغزی چیست؟
چندین تشخیص برای اینکه چرا مه مغزی اتفاق می افتد وجود دارد که بعد از شناسایی علت اصلی، فرد بیمار می تواند شروع به رفع مشکل کند. در اینجا شش دلیل احتمالی وجود دارد.
استرس: بر اساس تحقیقات سال ۲۰۱۷، استرس مزمن می تواند فشار خون را افزایش دهد، سیستم ایمنی را تضعیف کند و باعث افسردگی شود. همچنین می تواند باعث خستگی ذهنی شود. وقتی مغز خسته است، فکر کردن، استدلال و تمرکز سخت تر می شود.
کم خوابی: بر اساس تحقیقاتی، کیفیت خواب ضعیف می تواند در عملکرد مغز اختلال ایجاد کند. ۸ تا ۹ ساعت خواب در شب را هدف قرار دهید. کم خوابی می تواند منجر به تمرکز ضعیف و افکار پریشان شود.
تغییرات هورمونی: بر اساس تحقیقات سال ۲۰۱۸، تغییرات هورمونی همچنین می تواند باعث ایجاد مه مغزی شود. سطح هورمون های پروژسترون و استروژن در دوران بارداری افزایش می یابد. این تغییر می تواند بر حافظه تأثیر بگذارد و باعث اختلال شناختی کوتاه مدت شود. به طور مشابه، طبق تحقیقات سال ۲۰۱۹، کاهش سطح استروژن در طول یائسگی می تواند باعث فراموشی، تمرکز ضعیف و تفکر مبهم شود.
رژیم غذایی: رژیم غذایی همچنین می تواند در مه مغزی نقش داشته باشد. ویتامین B12 از عملکرد سالم مغز پشتیبانی می کند و طبق یک بررسی تحقیقی در سال ۲۰۲۱، کمبود ویتامین B12 می تواند باعث ایجاد مه مغزی شود. اگر آلرژی یا حساسیت غذایی دارید، ممکن است مه مغزی پس از خوردن غذاهای خاص ایجاد شود. این ها شامل: آسپارتام، بادام زمینی و لبنیات میباشند.
حذف غذاهای محرک از رژیم غذایی ممکن است علائم را بهبود بخشد.
داروها: اگر هنگام مصرف دارو متوجه مه مغزی شدید، با پزشک خود صحبت کنید. بر اساس تحقیقات سال ۲۰۲۱، مه مغزی ممکن است یکی از عوارض جانبی شناخته شده این داروها باشد. کاهش دوز یا تغییر به داروی دیگر ممکن است علائم را بهبود بخشد. مه مغزی نیز می تواند پس از درمان سرطان رخ دهد.
شرایط پزشکی: شرایط پزشکی مرتبط با التهاب، خستگی یا تغییرات در سطح گلوکز خون نیز می تواند باعث خستگی ذهنی شود. به عنوان مثال، مه مغزی نشانه‌ای از سندرم خستگی مزمن است که بر اساس تحقیقات سال ۲۰۲۰، خستگی مداوم برای مدت طولانی را شامل می‌شود. بر اساس بررسی منبع مورد اعتماد در سال ۲۰۱۵، افرادی که فیبرومیالژیا دارند ممکن است مه آلودی مشابهی را به صورت روزانه تجربه کنند. شرایط دیگری که ممکن است باعث مه مغزی شود عبارتند از: کم خونی، افسردگی، دیابت، سندرم شوگرن، میگرن، بیماری آلزایمر، کم کاری تیروئید، بیماری های خود ایمنی (مانند لوپوس، آرتریت و ام اس)، کم آبی بدن، عفونت های ویروسی مانند COVID-19
تشخیص مه مغزی
پزشک برای تشخیص مه مغزی نمی تواند از یک آزمایش استفاده کند. مه مغزی ممکن است علامت یک مشکل اساسی باشد، بنابراین یک پزشک معاینه فیزیکی انجام می دهد و سوالاتی را از فرد می پرسد که شامل: سلامت روان، رژیم غذایی، سطح فعالیت بدنی، داروها یا مکمل های فعلی باشند.
فرد بیمار باید پزشک خود را در مورد علائم دیگری که ممکن است داشته باشد، مطلع کند. به عنوان مثال، فردی که مبتلا به کم کاری تیروئید است ممکن است مه مغزی همراه با ریزش مو، خشکی پوست، افزایش وزن یا ناخن های شکننده داشته باشد. آزمایش خون می تواند به پزشک کمک کند تا علت مه مغزی را شناسایی کند. آزمایش خون می تواند این موارد را تشخیص دهد: سطح نامنظم گلوکز، عملکرد ضعیف کبد، کلیه و تیروئید، کمبودهای تغذیه ای، عفونت ها و بیماری های التهابی.
بر اساس نتایج، پزشک تعیین خواهد کرد که آیا باید بررسی بیشتری انجام دهد یا خیر. سایر ابزارهای تشخیصی ممکن است شامل آزمایش های تصویربرداری برای مشاهده وضعیت داخلی بدن باشد، مانند: اشعه ایکس، تصویربرداری تشدید مغناطیسی (MRI) و اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT).
پزشک همچنین ممکن است آزمایش آلرژی یا مطالعه خواب را برای بررسی اختلال خواب انجام دهد. داشتن یک دفترچه غذایی می تواند به فرد کمک کند که آیا رژیم غذایی به مه مغزی کمک می کند یا خیر.
درمان مه مغزی
درمان مه مغزی به علت آن بستگی دارد. به عنوان مثال، اگر کم خون هستید، مکمل های آهن ممکن است تولید گلبول های قرمز خون را افزایش داده و مه مغزی را کاهش دهد. اگر یک بیماری خودایمنی در فرد تشخیص داده شود، پزشک ممکن است یک کورتیکواستروئید یا سایر داروها را برای کاهش التهاب یا سرکوب سیستم ایمنی توصیه کند.
درمان های خانگی برای بهبود مه مغزی عبارتند از:
خواب ۸ تا ۹ ساعت در شب
مدیریت استرس
اجتناب از مصرف بیش از حد الکل و کافئین
ورزش کردن
تقویت توانایی های فکری خود (کار داوطلبانه یا حل پازل های مغزی را امتحان کنید)
پیدا کردن فعالیت های لذت بخش
افزایش مصرف پروتئین، میوه ها، سبزیجات و چربی های سالم
چشم انداز مه مغزی چیست؟
مه مغزی می تواند خسته کننده باشد، اما تسکین آن توسط دارو امکان پذیر است. فرد نباید علائم خود را نادیده بگیرید زیرا در صورت عدم درمان، مه مغزی می تواند بر کیفیت زندگی تأثیر بگذارد. هنگامی که علت اصلی برطرف شد، این مشکل نیز مرتفع می شود./انتهای پیام
دکتر بتول دادخواه- متخصص مغز و اعصاب