مذاکرات در وین پس از ماهها رایزنیهای فشرده دیپلماتیک بین نمایندگان گروه ۱+۴، اتحادیه اروپا و ایران سرانجام به پایان رسیده و اینک به تعبیر هماهنگ کننده گفتوگوها زمان تصمیمگیری سیاسی فرا رسیده است.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی همراز، ساعاتی پیش علی باقری کنی مذاکره کننده ارشد ایران راهی تهران شد. سفر او کوتاه و درچارچوب رایزنیهای معمول است. انریکه مورا هماهنگ کننده گفتوگوها میگوید که از این پس گفتوگوهایی در سطح کارشناسی و جلسات رسمی برگزار نخواهد شد. او در توئیتی نوشت؛ زمان آن رسیده که در روزهای آینده، برای پایان دادن به مذاکرات وین تصمیمهای سیاسی اتخاذ شود.
یک منبع نزدیک به تیم مذاکره کننده ایران در وین گفت: تصمیمات سیاسی از سوی همه طرف های مذاکره و آمریکا همان چیزی است که برای جمعبندی مذاکرات لازم است. وی روز دوشنبه افزود که جلسات غیررسمی همواره میان ایران و سایر طرفها به صورت دوجانبه یا چندجانبه برگزار شده و ادامه خواهد داشت.
در واقع بلند شدن دود سفید از کوبورگ در انتظار تصمیمات سیاسی ایالات متحده پیرامون مسائل مهم و کلیدی است که در محدود خطوط قرمز ایران محسوب میشود. از آنجا که این مسائل با منافع ملی گره خورده است، توافق نهایی هنوز حاصل نشده است و زمان قطعی برای آن وجود ندارد. سندی که تمام طرفها به دنبال تحقق آن هستند، به دلیل تجربه تلخ چهارسال گذشته تنها با اتخاذ تصمیمات سیاسی لازم از سوی واشنگتن در دسترس خواهد بود.
در این اثنا، سفر علی باقری به تهران و پافشاری تیم مذاکره کننده ایرانی برای دست یابی به یک توافق خوب، محاسبات غرب را به هم زده و آن ها را بشدت کلافه و مستاصل کرده است.
اروپاییها اواخر هفته گذشته، پیش از عزیمت به پایتختها، اصرار داشتند در فضای عمومی وانمود کنند که مذاکرات پایان یافته و زمان اعلام توافق فرا رسیده است. اما وزیر امور خارجه ایران جمعه گذشته در گفتوگو با جوسپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، به صراحت اعلام کرد که برگزاری نشست پایانی کمیسیون مشترک برجام و اعلام توافق نهایی را مشروط به پذیرش خطوط قرمز ایران کرد.
وی متذکر شد که «شتابزدگی و عجله طرف غربی نمیتواند مانع رعایت خطوط قرمز ایران شود. لازمه حضور وزرای خارجه در وین و اعلام توافق نهایی، رعایت کامل خطوط قرمز اعلامی ایران و از جمله موضوع تضمین مؤثر اقتصادی است. از این منظر، هر زمانی که طرفهای غربی خطوط قرمز باقیمانده و اعلام شده ما را بپذیرند، آماده حضور در وین هستم.
اروپاییها میگویند که در پایتختها سرگرم رایزنی درباره مذاکرات وین هستند. اما به تعبیر میخائیل اولیانوف مذاکره کننده ارشد روسیه «آنها جایی برای خود در مذاکرات در این مقطع نمیبینند و باور دارند که کارشان را انجام دادهاند و حضورشان در اینجا ضروری نیست». وی اخیرا در گفتوگویی عنوان کرد که ایران، روسیه، چین و ایالات متحده در حال تلاش برای نهایی کردن موضوعاتی هستند که مورد علاقه آنهاست و گفتوگوها «در شکلی کوچکتر و در ترکیبهای مختلف» جریان دارد.
بر اساس این گزارش، هیات اعزامی آمریکا به سرپرستی رابرت مالی همچنان در وین حضور دارند. جن ساکی، سخنگوی کاخ سفید دیروز به خبرنگاران گفت که ایالات متحده و متحدانش در حال «نزدیک شدن» به توافق هستهای با ایران هستند، اما «مولفههای مهم» هنوز باید تصمیمگیری شوند. وی با کنایه و تکرار ادعاها علیه برنامه صلح آمیز هسته ای ایران گفت: فکر نمی کنم درحال حاضر به جز دونالد ترامپ که ما را از برجام خارج کرد، کسی علاقه داشته باشد که ایران به روند دستیابی خود به سلاح هسته ای ادامه دهد.
در همین حال یک مقام دیپلماتیک ارشد به والاستریت ژورنال گفت: اگر تصمیمات نهایی در واشنگتن و تهران اتخاذ نشود، این توافق در معرض خطر جدی قرار خواهد گرفت. وی ادعا کرد که تعلل در تصمیمگیری، دریچهای را به روی مسکو باز میکند که مذاکرات را تحت الشعاع قرار دهد.
این درحالیست که وزیر امور خارجه کشورمان دیروز در نشست هم اندیشی با جمعی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی بر ایستادگی جمهوری اسلامی ایران در حفظ و رعایت خطوط قرمز تاکید و تصریح کرد: اجازه نخواهیم داد هیچ عامل خارجی منافع ملی کشور را در مذاکرات وین برای لغو تحریمها تحت تاثیر قرار دهد. امیرعبداللهیان افزود که عزم ایران در زمینه رعایت خطوط قرمز تعیین شده و بخصوص تضمینهای موثر اقتصادی و حداکثرسازی منافع جمهوری اسلامی ایران را مورد تاکید قرار داد.
وی همچنین در گفتوگو با همتای روس خود بیان داشت: ما با جدیت برای رسیدن به توافقی خوب و قوی در وین تلاش می کنیم. تاکنون پیشرفت های خوبی به دست آمده اما با وجود پیشرفت های حاصله، برخی از مسائل هنوز در وین حل و فصل نشده که نیازمند تصمیم سیاسی طرف غربی است.
البته از ابتدای مذاکرات وین تحولات متعددی در عرصه بینالمللی رخ داده که جنگ اوکراین و تحریم روسیه به عنوان یکی از اعضای مسئول در برجام آخرین نمونه آن است. سعید خطیب زاده سخنگوی وزارت امور خارجه میگوید: مسیر مذاکرات وین کاملاً روشن است. دستورکار آن رفع تحریمهای غیرمرتبط با برجام است. در طی یازده ماه گذشته حداکثر تلاش را کردهایم که این پرونده از پروندههای دیگر بینالمللی با فاصله معناداری حرکت کند.
بر اساس این گزارش، اولویت ایران در مذاکرات وین حل و فصل موضوعات باقیماندهای است که در ردیف خطوط قرمز محسوب میشوند و عبور از این مرحله به تصمیمات سیاسی واشنگتن بستگی دارد. چشمانداز دستیابی به توافق همچنان بدلیل تاخیر واشنگتن در اتخاذ تصمیم سیاسی مبهم است و کاخ سفید هنوز گامهای ضروری را برای جبران اقدامات غیرقانونی این کشورعلیه ایران برنداشته است.
ایالات متحده آمریکا به گفته علی باقری کنی مذاکره کننده ارشد ایران، باید واقعبینی و توجه به تجربه ۴ سال گذشته را مد نظر قرار داده و برای موفقیت گفتوگوها تصمیمگیری کند. کاخ سفید اگر رویکرد منطقی نشان دهد و پاسخ مناسبی ارائه کند، در کمترین زمان توافق نهایی در دسترس است./ ایرنا
انتهای پیام