واسطه ها از جمله افرادی اند که در حوزه های مختلف حضور دارند و اغلب باعث شکل گیری معاملات و ارتباطاتی می شوند که ایجاد آن ها به خودی خودی به آسانی اتفاق نمی افتد. این اتفاق در حوزه فرهنگ و هنر هم وجود دارد و از جمله این موارد می توان به حوزه ارائه فیلمنامه به سازمان اشاره کرد. در این مسیر نیز راه...
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی همراز به نقل از بانی فیلم، موضوعی که در راستای آن گفت و گویی با تعدادی از فیلمنامه نویسان شهره ای که سال های سال است در این فضا فعالیت می کنند داشتیم، در بخش اول این گزارش سعید فرهادی عنوان کرد: از بین تمام راه های موجود، یکی از مواردی که بیشتر اتفاق می افتد و خیلی از نویسندگان به آن مایل هستند، ارائه فیلمنامه به سازمان توسط یک تهیه کننده کار بلد و خوشنام است. کسی که بچه ها ابتدا با او وارد مذاکره شوند و طرحشان را ارائه دهند و بعد او بقیه کارها را پیش ببرد. چرا که جنس ماجرا ها و مراحل اداری که وجود دارد، جنس نویسندگان نیست و این موضوع کمی آزاردهنده است به همین دلیل اغلب ترجیح می دهند تا یک تهیه کننده و فرد مورد اعتمادشان این قضایا را دنبال کند. الان هم نزدیک به ۷۰، ۸۰ درصد از فیلمنامه های که تصویب می شوند نیز از همین طریق به سازمان می رسند؛ اما راه های دیگر نیز همچنان باز است و وجود دارد.
خشایار الوند هم در این باره گفت: خود من که همیشه سفارش گیرنده بودم، یعنی تهیه کننده همیشه به سراغم آمده و گفته من یک سریال با فلان تعداد قسمت برای ماه رمضان یا مناسبتی که وجود دارد می خواهم، در واقع این شیوه اغلب در مورد من وجود داشته است و می دانم که برای برخی دیگر از نویسندگان هم هست. در این موارد بعد از اینکه تهیه کننده از من درخواست کرد، طرح را ارائه می دهم و بعد از تصویب هم مراحل نگارش و تکمیل را انجام می دهم. گاهی هم طرح کلی تصویب می شود و بعد از من خواسته می شودتا آن را بنویسم و خود من تا بحال طرحم را دستم نگرفتم تا به سازمان بروم.
رویا غفاری هم اظهار کرد: در این مسیر طرح را ارائه می دهیم، بعد کار به دست شورا نظارت و بررسی می رسد و در ادامه بازهم آن را نگارش و ویرایش می کنیم، روالی که کم وبیش برای کسانی که خودشان مستقیما به دنبال تصویب طرح و فیلنامه ای که دارند، می روند، وجود دارد. البته این اتفاق هم به خود شخص و این موضوع برمی گردد که آیا تو حاضری کار سفارشی قبول کنی یا خیر.
همچنین رضا مقصودی نیز دراین باره گفت: این اتفاق راه های مختلفی دارد، گاهی ممکن است تهیه کننده به یک فیلمنامه نویس بگوید که ما برای فلان شبکه فیلمنامه می خواهیم، تو چه داری؟ در این جا نویسنده بررسی می کند و طرحی را به آن ها ارئه می دهد اما گاهی فیلمنامه نویس خودش ایده، موضوع و فیلمنامه ای دارد که آن را به شبکه های مختلف پیشنهاد می دهد.
مهدی سجاده چی:همه راه ها باید باز باشند
مهدی سجاده چی، نویسنده فیلم ها و مجموعه هایی چون روز سوم، قاعده بازی، هفت سنگ، مرد نامرئی و … در گفت و گو با بانی فیلم درباره بحث روش های موجود برای رساندن یک فیلمنامه به سازمان عنوان کرد: در این فضا راه های مختلفی وجود دارد و تصور من این است که همه این راه ها باید باز باشد و هیچ یک نباید بر دیگری تسلط پیدا کند، چون راه خلاقیت را می بندد، یعنی در این مسیر تلویزیون به عنوان سفارش دهند اثر و کسی که می خواهد آلبومش را با ملاحظات خاص خودش پر کند، حقوقی دارد و تهیه کنندگان هم به دلیل تخصصی که دارند، می توانند در این حوزه مهم باشند، ام به نظر من ۵۰ درصد ماجرا به فیلمنامه نویسان برمی گردد .
سعید جلالی:سازمان سریع تر پرداخت می کند
سعید جلالی که مجموعه هایی چون عاشقانه، زمانه، دردسرهای عظیم و … را در کارنامه کاری خود دارد، در خصوص راه هایی که یک فیلمنامه را به سازمان می رساند، به بانی فیلم گفت: جدا از قرارداد با تهیه کننده و دریافت هزینه از طریق آن ها، در حال حاضر کسانی مثل خود من به طور مسقتیم با تلویزیون قرار داد می بندند، اتفاقی که قبل تر اغلب از طریق تهیه کنندگان می افتاد.
وی ادامه داد: در این فضا به طور کلی اعداد و ارقام پرداختی تفاوت چندانی با یکدیگر ندارند و این رقم حتی کاهش هم پیدا کرده است، چرا که در حین رویارویی با سازمان بخشی از پول برای ناظر کیفی کسر می شود و در همین راستا در سوی دیگر که حسن انجام کار نام دارد، ارزیابی مجددی صورت می گیرد و گاه موجب کمتر شدن مبلغ دریافتی می شود که قرار است پرداخت شود. همچنین زمانی که شما به طور مستقیم با تهیه کننده طرف باشید، وقتی بودجه می رسد، سازمان پول را سریع تر پرداخت می کند و دیگر این دستمزد دست تهیه کننده نمی ماند، وگرنه در هر یک از این روش ها اغلب تفاوتی از نظر قیمت اتفاق نمی افتد، چرا که حدودی از پیش تعیین شده اند.
جلالی یادآور شد: پس می توان گفت تنها مزیت رویارویی مستقیم با سازمان در همان پرداخت به موقعی است که رخ می دهد و در واقع نویسنده دیگر با تهیه کننده درگیر نمی شود، این اتفاق موجب می شود تا پرداخت ها هر چه زودتر اتفاق بیفتند و دیگر جدال هایی که گاهی بین تهیه کننده و گروه اتفاق می افتد، رخ ندهد.
هومان فاضل:گاهی تهیه کننده برای کیفیت بیشترپول می دهد!
هومان فاضل نویسنده مجموعه هایی چون آسمان من، فهرست مقدس و … در گفت و گو با بانی فیلم در خصوص راه هایی که برای رساندن فیلمنامه به دست سازما وجود دارد و تفاوت مالی که در این شیوه ها هست، بیان کرد: از آن جایی که روش های متعددی وجود دارد، من در مورد خودم مثال می زنم، چون دوستان هم در این فضا شیوه ها و ارتباطات متفاوتی دارند و از سال ۷۴ که من در این حوزه فعالیت می کردم، انواع راه ها همیشه وجود داشته است. گاهی موضوع کلی پیشنهاد می شود و بعد تهیه کنندهبا توجه به شناختی که از نویسندگان دارد، ممکن است از آن ها طرح بخواهد و بعد طرح ها را به تلویزیون دهد تا از بیشنان انتخاب شود.
وی ادامه داد: شیوه دیگر این است که فیلمنامه نویس خودش طرحی دارد و آن را به تهیه کننده ای که با او کار کرده یا در نظر دارد، ارائه می دهد و بعد هم سازمان و بقیه موارد. خود من همه این موارد را تجربه کرده ام، یعنی از سفارش تا ارائه ایده و …
فاضل با اشاره به بعد مالی این قضیه گفت: درباره بحث مالی این روش ها می توانم بگویم تفاوت چندانی وجود ندارد، چرا که به هر حال حتی اگر تهیه کننده نیز سفارش دهنده باشد، در چارچوب همان برآوردی که وجود دارد، کار می کند،در این میان ممکن است برخی از تهیه کنندکان کمی پایین تر به فیلمنامه نویس دهند یا از سوی دیگر به خاطر کیفیت کار بیشتر از برآورد سازمان در اختیار نویسنده قرار می دهند، یعنی می توان گفت که چندان ساز و کار مشخصی وجود ندارد.
وی افزود: گاهی شما برای نگارش یک فیلمنامه حدود ۲ سال وقت داری و در این صورت دستمزد به قاعده تری می خواهی ولی بعضی اوقات از شما کاری را می خواهند که مجبور می شوید شبانه روز کار کنید و حتی تیمی را به خود بیاورید، به همین دلیل قاعدتا در این شرایط با توجه به فشار کاری و کمک گرفتن از همکارانی که هستند، هزینه بیشتری از حد عادی لازم است و همانطور که گفتم چارچوب خیلی دقیقی دراین مورد وجود ندارد، حداقل برای من این طور بوده است.
فاضل در پایان درباره کف و سقف تعیین شده از سوی سازمان یادآور شد: طبیعتا تهیه کننده به عنوان کارفرما با عواملش قرارداد می بندد، در این بین برای ما هم پیش آمده که قرارداد نگارش را با خود تلویزیون بستیم، یعنی با همان براورد مشخصی که به طور مستقیم از سازمان دریافت می شود. با این وجود این فضا که با تهیه کننده وارد قرارد شویم نیز بوده است و در واقع تهیه کننده به گونه ای نماینده سازمان است. این اتفاق مثل وجود یک واسطه بین ما و سازمان است، حال زمانی که این تهیه کننده حسن شهرت داشته باشد، عموما این ویژگی خود را با پرداخت های نامعقول زیر سوال نمی برد، مگر آن که او دچار مشکل مالی شده باشد و در این صورت هم با صحبت و توافق با عوامل عموما این مسئله حل می شود.
امیرعباس پیام:هر قراردادی به افراد آن بستگی دارد
امیرعباس پیام نویسنده مجموعه هایی چون موج و صخره، مأمور بدرقه، در حاشیه و … در گفت و گو با بانی فیلم درباره بحث راه های رساندن فیلمنامه به سازمان و تفاوت هایی که این روش ها با یکدیگر دارند عنوان کرد: همانطور که می دانید روش های مختلفی در این حوزه وجود دارد، از جمله این که نویسنده طرحی را ارائه می دهد و بعد با خود سازمان یا تهیه کننده قرار داد می بندد، تهیه کننده طرح تایید شده را با نویسنده در میان می گذارد و یا سازمان طرحی را تصویب می کند و آن را به تهیه کننده سفارش می دهد. اما در این بین اتفاقی که اکثرا رخ می دهد این است که هر نویسنده طرحی دارد که با تهیه کننده جلو می رود و آن را تصویب و اجرا می کند، بعد هم برای گروهی شغل ایجاد می کنند. اتفاقی که خیلی ها از جمله خبرنگاران قدر او را نمی دانند، در واقع نویسنده در چند سال متنی را نوشته و بعد با تهیه کننده آن را تصویب و تا مرحله اجرا رسانده، اما بعد تنها اسم کارگردانی که آن را اجرا کرده است مطرح می شود و رسانه ها از فکر و ایده ای می گویند که فلان کارگردان به سراغ آن رفته است، در صورتی که این طور نیست و این فکر و ایده نویسنده بوده است.
وی درباره بحث مالی و تفاوتی که این روش ها با یکدیگر دارند؛یادآور شد: طبیتعا اگر تهیه کننده منصف باشد، اتفاقات بهتری رخ می دهد ولی به طور کلی فرقی نمی کند، چرا که در هر سیستمی آدم ها مهم هستند و آن ها با رفتارشان تعیین کننده اجرای قوانین و حدودی اند که وجود دارد. از همین رو در جریان یک قرارداد هم این موضوع وجود دارد و انصاف تهیه کننده و طرف قرارداد، عاملی است که روی قیمت ها و نتیجه نهایی اثر می گذارد.
بابک کایدان:تهیه کننده واسطه باشد، بهتر است!
بابک کایدان، نویسنده مجموعه هایی چون سقوط یک فرشته، خوب، بد، زشت و …. درباره شیوه های رساندن فیلمنامه به دست سازمان به بانی فیلم گفت: این اتفاق یعنی رساندن یک فیلمنامه به سازمان راه های مختلفی دارد، گاهی خود سازمان به شما مستقیما کاری را به عنوان نویسنده، پیشنهاد می دهد، در این میان معمولا کارهای پیشنهادی از طرف سازمان به شکل ایده است، یعنی از ما میخواهند که با موضوع کربلا، وقایع روز یا هر مبحث دیگری ایده داده و بعد از تایید آن را شکل دهیم.
وی ادامه داد: شیوه دیگری که وجود دارد، این است که ایده ای تایید و تصویب شده و بعد تهیه کننده از نویسنده می خواهد تا آن کار را بنویسد. در کنار آن ها مورد دیگری که وجود دارد، این است که نویسنده ایده و قصه ای از خودش دارد، که در این وضعیت ۲ حالت پیش می آید. یا خود نویسنده آن را به سازمان ارائه می دهد و یا در اختیار یک تهیه کننده می گذارد. البته نویسندگان حرفه ای معمولا این کار را که مستقیم با سازمان طرف شوند را نمی کنند و ترجیحشان این است که حتما از ابتدا با تهیه کننده پیش بروند، ولی همه این گزینه ها که به آن اشاره شد، همچنان وجود دارد.
کایدان با در خصوص تفاوت ۲ شیوه رایج از نظر مالی نیز گفت: زمانی بود که متاسفانه سازمان عملکردی داشت که خیلی ها تصور می کردند که مافیایی در این فضا وجود دارد، کسی از براورد ها خبر نداشت و آدم ها نیز بهم حرفی نمی دند؛ این گونه بود که فضای مسمومی به اوضاع حاکم شده بود. اما در ۲، ۳ سال اخیر با شفاف سازی ماجرا و برآوردهای مشخص این اتفاق خیلی کمتر رخ داده است، چرا که حدود هر کاری مشخص است و سازمان در خیلی از جلسات به راحتی اعلام می کند که این کار فلان قدر هزینه برده است و در نتیجه امکان این که تهیه کننده در این بین به کسی اجهاف کند دیگر چندان وجود ندارد.
وی یادآور شد: شیوه پرداخت سازمان هم که در این میان مشخص است و معمولا ۵ قسمت، ۵ قسمت بعد از تایید متن، تصفیه می کنند و پول را به تهیه کننده می دهند. در این میان بازهم ۲ حالت وجود دارد، یکی این که نویسنده به طور مستقیم در حالی با تلویزیون قرارداد ببندد که کار را با تهیه کننده به مرحله تایید رسانده است و دیگری زمانی است که نوینسده به تهیه کننده اطمینان دارد و با او قرارداد می بندد. در کنار این ها دو مورد نگارش و تولید وجود دارد که جدا از یکدیگر برآورد می شوند.
کایدان خاطرنشان کرد: همانطور که گفتم مدتی است سازمان برای شفاف سازی در این فضا تلاش کرده است و این اتفاق خوبی است که شماهم به آن می پردازید، چون دلیلی برای مخفی کاری وجود ندارد و در غیر این صورت فضا برای برخی از سواستفاده ها نیز بیش از پیش فراهم می شود. در هر حال تشکر از این که شما هم با پرداخت به این موضوع به همان بحث شفاف سازی کمک می کنید.