محمدحسین رجبی‌دوانی پژوهشگر تاریخ اسلام و عضو هیئت علمی دانشگاه امام‌حسین (ع) در گفت‌وگو با...
محمدحسین رجبی‌دوانی پژوهشگر تاریخ اسلام و عضو هیئت علمی دانشگاه امام‌حسین (ع) در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا به مناسبت فرا رسیدن سالروز صلح امام‌حسن (ع) با معاویه گفت: بعد از صلح امام‌حسن (ع) حاکمیت جامعه به دست پلید معاویه افتاد، کسی که سوابق سیاه پیشین و عملکرد سیاه پسین او بعد از صلح نشان می‌دهد درصدد نابودی اسلام و آثار رسول خدا (ص) بوده است.
وی افزود: امام مجتبی (ع) وقتی به خلافت رسید، با هجمه‌های معاویه مواجه شد، او نمی‌خواست اجازه بدهد پایه‌های حکومت و قدرت امام (ع) مستحکم شود چراکه می‌دانست امام‌حسن (ع) به سبب قابلیت‌های فراوان و خویشاوندی نزدیک با رسول خدا (ص) می‌توانست قدرت بزرگی تشکیل دهد و او و پیروانش را محو کند.
این پژوهشگر تاریخ اسلام یادآور شد: در اواخر خلافت امیرالمومنین (ع)، مردم از جنگ‌ها خسته شده بودند به ویژه جنگ صفّین که کشته‌های فراوانی داشت و عوائد چندانی هم برایشان از جهت تصرّف دارایی دشمنان نداشت، به این دلیل بعد از مدتی دست از یاری امیرالمومنین (ع) کشیدند. معاویه از این موضوع آگاه شد و تصمیم گرفت طی چند مرحله به قلمرو امام‌علی (ع) حمله کند و بدین ترتیب، حکومت حضرت را به حالتی ناامن و سرشار از تنش تبدیل کرد.
کوفیان هیچ انگیزه‌ای در دفاع از امام‌حسن (ع) نداشتند
رجبی‌دوانی خاطرنشان کرد: به همین دلیل، فرامین امام‌علی (ع) با استقبال مردم مواجه نمی‌شد، در چنین موقعیتی امام‌مجتبی (ع) به خلافت رسیده بود، وقتی معاویه عازم عراق شد، امام‌حسن (ع) از مردم کوفه خواست تا در مقابل او بایستند اما آنان چنین نکردند. کوفه شهری نظامی بود، آنان حاضر به یاری امام مجتبی نشدند. معلوم بود که آنان هیچ انگیزه‌ای در دفاع از حق ندارند و حتی برخی از آنان به معاویه نامه نوشتند و به او ابراز وفاداری کردند. امام‌حسن (ع) با قرار دادن این صحنه، در واقع درصدد آزمون مردم کوفه بود تا غربالگری صورت بگیرد و فقط تعداد محدودی از آنان با امام‌مجتبی (ع) همراهی کردند.
به گفتۀ وی حتی یک از لشکریان خائن امام‌مجتبی (ع) به جان آن حضرت سوء قصد و ایشان را به شدت مجروح کرد، با این وجود حضرت باز هم در جمع آنان حاضر شدند و به صراحت اعلام کردند که اگر رضای خدا و مرگ با عزّت را می‌خواهید، باید با معاویه مقابله کنید چراکه جز شمشیر میان ما و او نباید چیز دیگری وجود داشته باشد؛ جدّم رسول خدا (ص) فرمود که خلافت بر بنی‌امیه حرام است، اما اگر دنیا و باقی ماندن در آن را ترجیح می‌دهید، پیشنهاد معاویه را بپذیرید.
این پژوهشگر تاریخ اسلام اضافه کرد: معاویه همان نامه‌های فرماندهانی را که به امام‌مجتبی (ع) خیانت کرده بودند، برای امام (ع) فرستاد و نوشت که شما می‌خواهید با این لشکریان و این فرماندهان که با من اعلام وفاداری کردند در مقابل من قرار بگیرید؟
رجبی‌دوانی گفت: امام (ع) به کوفیان فرمود: در صورتی که با معاویه همراهی کنید و وفادار به او باشید، می‌بینم که فردا همین نان و آبی را که خدا برای شما مقدّر کرده است به شما و فرزندان شما نخواهند داد. این مردم دلبسته به دنیا، فریاد زدند که دنیا و باقی ماندن در دنیا و بودن با معاویه را به بودن با شما ترجیح می‌دهیم.
وی اظهار کرد: در چنین موقعیتی، حضرت مجبور به امضای تعهدنامه صلح با معاویه شد. در منابع تاریخی به ویژه تاریخ یعقوبی آمده که انذار امام‌مجتبی (ع) از پذیرش حکومت معاویه و عواقب پس از آن، به سرعت رخ داد. در سال‌های حکومت‌داری معاویه ظلم شدیدی به مردم عراق شد، بزرگان آنها را کشتند، اختناق شدیدی کوفه و کوفیان را فرا گرفت، شکنجه‌های مختلف و ... طوری که به گفته یعقوبی، دیگر فرد سرشناس و مطرحی در عراق باقی نمانده بود.
سوء‌تدبیرهای برخی مسئولان موجب گسترش مفاسد اقتصادی شد
این پژوهشگر تاریخ اسلام با بیان اینکه این ماجرا دارای درسی زندگی‌آموز است، گفت: امروز دشمنان تحریم‌های گسترده و توطئه‌های گوناگون علیه ما ایجاد کرده‌اند، نباید از استقامت در برابر دشمن و هزینه‌هایی که باید در این مسیر بپردازیم خسته شویم. آنچه جامعه ما در این 40 سال از خود نشان داده این است که بیشتر مردم ما، مردمانی بسیار وفادار و مؤمنند و پای این نظام و ارزش‌های آن حتی در سخت‌ترین شرایط ایستاده‌اند.
وی اضافه کرد: امروز عملکردهای غلط، سوء‌تدبیرها و خلافت‌گویی برخی مسئولان و زیر پا گذاشتن وعده‌های آنان منجر به گسترده شدن برخی مفاسد اقتصادی و شکلگیری اعتراضاتی در مناطق مختلف کشور شده است. اگر سیاست‌ها درست إعمال می‌شد، مردم تمام کمبودها و مشکلات را همچون دوران انقلاب اسلامی می‌پذیرفتند و اینقدر موج‌های اعتراض‌آمیز هم شکل نمی‌گرفت پس باید همچون گذشته پای ولی‌ّفقیه بمانیم و رهنمودهای ایشان را سرلوحه کارهایمان قرار دهیم.
انتهای پیام/