ایجاد رشته "اصفهان شناسی" را پیگیری می کنم

دانشگاه های جامع ، علمی و کاربردی زودتر از انتظار به جایگاهی رسید که حالا می توان از این مراکز به عنوان یکی از پایه های تولید علم در کشور یاد کرد.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی همراز به نقل از ایمنا، شاید زمانی که اساسنامه این دانشگاه نگارش می شد، کمتر کسی تصور می کرد مراکز علمی و کاربردی بتوانند چنین تاثیری در روند دانش افزایی در سطح کشور داشته باشند، اما حالا نه تنها ورودی رشته های مختلف دانشگاهی در عرصه های مختلف به فارغ التحصیلان این مراکز اختصاص یافته است، بلکه برخی از دانشگاه های معتبر کشور نیز رشته های خود در مقاطع تحصیلات تکمیلی را بر اساس رشته های این مراکز طراحی و تعریف می کنند که می توان در این زمینه به رشته مدیریت فرهنگی در مقطع ارشد در دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان اشاره کرد.همچنین قرار است این دانشگاه در اروپا نیز شعبه تاسیس نماید که این موضوع ناشی از ارتقای رتبه علمی آن در بین دانشگاه های منطقه است.
در همین راستا گفت و گویی انجام دادیم با دکتر احسان مشکلانی، رئیس بزرگترین مرکز آموزش عالی جامع علمی و کاربردی فرهنگ و هنر کشور که در زیر آن را از نظر می گذرانیم.

آقای دکتر مشکلانی با بیان رزومه تحصیلیتون مصاحبه را شروع می کنیم.
بنده چند ترمی کارگردانی سینما خواندم ، لیسانس مدیریت دولتی دارم ، فوق لیسانس منابع انسانی و دکترای علوم رفتاری و در شرف دفاع هستم.

رزومه کاریتون را هم بفرمایید؟
رییس اداره امور سینمایی و سمعی بصری، رییس دفتر طرح و برنامه ارشاد، مدیر عامل یکی از شرکت های ذوب آهن، معاون برنامه ریزی و توسعه ارشاد ، مدیر کل دفتر منابع انسانی ، پشتیبانی و مالی دفتر تبلیغات حوزه علمیه قم (دفتر اصفهان) و اکنون نیز از طرف ارشاد به دانشگاه فرهنگ و هنر شماره یک اصفهان مامور شده ام.

نظر شما در مورد وضعیت فرهنگی اصفهان به عنوان مدیری که از سطوح پایین، کار فرهنگی انجام داده اید چیست؟
این سوال از نظرعلمی خیلی کلی است . درعلوم رفتاری ، فرهنگ یکی از مسایل معطوف به ذهن مردم است و به ناخودآگاه گروهی برمی گردد. به نظر من باید فرهنگ را شاخص بندی کرد و آن را طبق آن شاخص ها تعریف کنیم.
کتاب "چشم انداز فرهنگ و هنر اصفهان تا سال 1404" که به تازگی منتشر شده ، فرهنگ را از دید ارشاد به 10 شاخه از جمله هنرهای تجسمی، موسیقی، سینما، کتاب و ادبیات و... تقسیم کرده و برای هرکدام چشم اندازی تعریف کرده است . نقاط قوت و ضعف ، فرصت ها و تهدیدها ، استراتژی ها و اهداف و چشم اندازهای هر بخش حتی تا اقدامات اجرایی مشخص شده و دارای ممیزی داخلی برای بررسی رشد آن نیز می باشد.

دانشگاه فرهنگ و هنر بزرگترین دانشگاه جامع علمی و کاربردی فرهنگ و هنر کشور است. شما خروجی این دانشگاه را تا چه حد برای بازارکار و فعالیت حرفه ای مفید می دانید؟
اگر بخواهیم نسبت به بقیه دانشگاه ها بسنجیم خوب است و خروجی های منجر به اشتغال ما خیلی بیشتر است. ما در این سالها هیچ رغیبی نداشته ایم.به خصوص در رشته های روابط عمومی و انیمیشن ، سینما و... .

از لحاظ کیفی چطور؟
نه راضی نیستم. اوایل سعی شد ورودی ها کنترل شده باشد و افرادی که می دانیم قابلیت سرمایه گذاری دارند وارد سیستم شوند ، که متاسفانه این سیاست ها به دلیل مسایل اقتصادی بخصوص در اجرا عملی نشد.

وقتی برای ورود شاغلین سهمیه در نظر گرفته می شود، فرد در حالی که شاغل است وارد شده و شاغل خارج می شود و این امر با هدف اصلی دانشگاه که ورود به یک حرفه است فاصله دارد!
حرف شما درست است ، اما بحث پایداری اشتغال هم مهم است.بسیاری از افراد شاغل در سیستم به دلیل تناقض بین شغل و رشته تحصیلیشان به مرور زمان تغییر شغل می دهند. این دانشگاه باعث شده افراد علاقه مند به اشتغال پایدار برسند. البته باید فعالیت هایی هم برای افراد فاقد شغل در نظر گرفته شود. به تازگی نیز طی تفاهم نامه ی میان ارشاد و شهرک علمی تحقیقاتی و وزارت علوم ، قرار است مرکز رشد فرهنگ و هنر رسانه در این مرکز راه اندازی شود.

مرکز رشد را بیشتر معرفی کنید؟

مشکل ما در حوزه فرهنگ و هنر ، عدم رشد اقتصادی افراد حاضر در این رشته به دلیل تیپ شخصیتی آنهاست. یکی از راه حل ها ایجاد مراکز رشد فرهنگ و هنر و رسانه بومی شده حوزه فرهنگ و هنر است. ما سعی کردیم این مراکز رشد را در این حوزه بومی کنیم تا اهالی هنر بتوانند محصولی را تولید کنند که جامعه خواهان آن و حاضر به پرداخت پول برای آن هنر باشد. منظور این است که هنرمند در تولید کار هنری خود مخاطب را هم در نظر داشته باشد و به کار خود جنبه کاربردی نیز بدهد.
من به شدت معتقدم از وقتی که فرش از زیر پای مردم ایران به روی دیوارها رفت و تبدیل به قالیچه های تزئینی شد ، هنر در ایران رنگ باخت. هنر زمانی ماندگار می شود که زینت بودن صرف را تبدیل به کاربردی بودن بکنیم.

یکی از مشکلات ما در حوزه فرهنگ، موازی کاری است. نظرتان در مورد این چیست؟

موضوع نهاد های موازی 7-8 سال پیش از دغدغه های مهم بنده بود و مخالف این امر بودم ، ولی در حال حاضر معتقدم ما دو حوزه کاری در فرهنگ داریم . یکی حاکمیتی و دیگری تصدی گری. وقتی کار درست انجام می شود که همه در بحث حاکمیتی متحد و واحد باشنددر این حوزه موازی کاری درست نیست بلکه باید جنبه هدایتی ، نظارتی و حمایتی داشته باشد.

در حوزه تصدی گری چطور؟

در این حوزه تکثر نه تنها خوب است، بلکه چه خوب است که افکار مختلف بیایند ، کار کنند، اجرا کنند .چون جنس فرهنگ سیال است. ما باید بتوانیم در حوزه فرهنگ هویت ایرانی – اسلامی را در بین مردم به صورت علمی و روانشناسانه ونه به صورت دستوری و اطلاعیه ای توسعه دهیم.

هویت ایرانی – اسلامی را چطور می توان توسعه داد؟

باید از سنین مهد کودک تا 25 سال متمرکز شویم. اگر در این سن هویت ایرانی اسلامی را عمیقا متوجه شوند و وارد ریشه هایشان گردد، بزرگترین کار فرهنگی اتفاق افتاده است.

نقش محیط را چقدر موثر می دانید؟

خیلی زیاد ، اما بیش از همه هویت شکل گرفته شده در انسان را مهم می دانم.

برای تقویت این هویت چه کاری می توان انجام داد؟

باید یک همسویی استراتژیک بین حاکمیت و تصدی گری صورت گیرد. من مهمترین ضعف را در سیستم حاکمیتی فرهنگ می دانم.

یعنی فرایندی تعریف نشده؟

تصدی ها در واقع گناهی ندارند. هر کدام طبق سلایق خود عمل می کنند. اما این حوزه واحد حاکمیتی در فرهنگ است که کار خود را درست انجام نمی دهد و فرایند سازی نمی کند.

لطفا یک مثال عینی بزنید.

مثلا در حوزه کتاب، در سال بالای 1500 عنوان کتاب با سلایق مختلف به چاپ می رسد، ولی متاسفانه سیستم حاکمیتی نتوانسته یک هم سویی استراتژیک در راستای حمایت و هدایت از تالیفات هویت ساز ایجاد کند.

برویم سراغ دانشگاه علمی کاربردی فرهنگ وهنر. در حال حاضر چند رشته و دانشجو در حال تدریس هستند؟

با توجه به این که این ترم 500 نفر فارغ التحصیل داریم، با ورودی های بهمن ماه به 2500 نفر می رسند. نزدیک به 11 رشته داریم که برخی منحصر به این دانشگاه است. مثل رشته های موسیقی ساز ایرانی و جهانی، کارگردانی ، گرافیک، انیمیشن و تدوین فیلم و... .

رشته خبرنگاری چه شد؟

یکی از تاسف های بنده منحل شدن این رشته است. ولی در عین حال در صدد ایجاد رشته های موردنیاز در عرصه فرهنگ و هنر هستیم. در حال حاضر به دنبال خلق رشته ای به نام مدیریت هنری هستیم، زیرا به نظر می رسد می تواند خلا بین بازار و هنرمند را برطرف کند. کار این رشته مشاوره هنری به هنرمند است. چه خوب است اگر پیش از خلق یک اثر هنری، یک مشاور در کنار هنرمند قرار گرفته و او را از هرجهت همچون بازارکار، ترکیب رنگ، سلایق مخاطب و... راهنمایی کند.

شما تا چه حد توانستید خلاء های قبلی در رشته های مدیریت فرهنگی و خبرنگاری را پر کنید؟ آیا نگاهی بازاری به این رشته ها نشد؟

بنده معتقدم که پایه های اصلی و علمی در مقاطع کاردانی و کارشناسی گذاشته می شود، و در کشور بیشتر به تکنسین و کاردان نیاز داریم. در بین کسانی که کارشناسی ارشد و دکتری می خوانند افراد معدودی هستند که می توانند اثرگذاری های جدی ایجاد کنند.

این افراد تا چه حد با دانشگاه ارتباط دارند؟

آنچه فکر ما را مشغول کرده ایجاد سیستمی برای شناسایی و جذب این افراد معدود و نخبه و ارتباط آن ها با دانشگاه است.

با توجه به این که اصفهان تبدیل به جهان شهر شده، آیا برنامه ای برای ایجاد رشته اصفهان شناسی ندارید؟
پیشنهاد خوب و قابل فکری است و می تواند در شکل گیری هویت موثر باشد. روی این موضوع به طور جدی فکر می کنم.

طی دوسه سال اخیر توسعه فیزیکی مجموعه فرهنگ و هنر شماره یک اصفهان خیلی خوب شکل گرفته ، ولی از نظر محتوایی این طور نیست. برای بالابردن سطح علمی دانشگاه چه برنامه ای دارید؟

ما به طور کلی سه اولویت در نظر گرفته ایم که به همه مدیرگروهان و کارشناسان نیز اعلام کرده ام. 1- افزایش کیفیت آموزشی
2- هدایت درست کارورزی ها 3- بحث کارآفرینی و مرکز رشد. بحث عمرانی و توسعه ای هم جزو آیتم ها و اولویت های ما نیست.
در اجرای هر کدام از این موارد به ملزوماتی از جمله دعوت از اساتید و نخبگان حوزه فرهنگ تا تامین تجهیزات و وسایل کمک آموزشی نیاز است.

در حوزه کارورزی چه برنامه ای دارید؟

در این زمینه بسیاری از خلاء ها را می توان رفع کرد. متاسفانه این بحث تاکنون مظلوم بوده. یکی از امید ها و استراتژی های ما رفع مظلومیت این موضوع و دگرگونی در اجرای آن است. به نظر می رسد یکی ازدلایل وجود ضعف های مهارتی دانشجویان، ضعف در اجرای درست کاروزی هاست.

و سخن آخر؟

امیدوارم روزی فرا برسد که خروجی های دانشگاه فرهنگ و هنر ، به فارغ التحصیلی در این دانشگاه افتخار کنند و بتوانند در این حوزه مهم و استراتژیک، اثرگذار، نو آور و کارآفرین باشند.

گفت و گو از سمیرا یاوری/رضا صالحی پژوه