کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس با رد طرح کودک همسری، عملا به ازدواج کودکان چراغ سبز نشان داد. عضو فراکسیون زنان مجلس با بیان اینکه کمیسیون حقوقی قضایی مجلس به طرح کودک- همسری رای نداد، خبر از رد این طرح داد.طیبه سیاوشی گفت: «منتظریم گزارش عدم رای به مجلس بیاید تا ببینیم چه کار باید بکنیم». پیش از این...
به گزارش پایگاه خبری همراز به نقل از همدلی ،طرح «افزایش حداقل سن ازدواج» که به «کودک‌همسری» معروف شده، طرحی است که برای «جلوگیری از ازدواج کودکان» توسط فراکسیون زنان در مجلس شورای اسلامی تدوین شده بود و اکثریت موافقان آن را فعالین مدنی تشکیل می‌دادند، اما این طرح نتوانست موافقت کمیسیون قضایی مجلس را جلب کند.در حالی که کمیسیون حقوق قضایی با رد طرح کودک همسری به دنبال ازدواج کودکان است، آمارها از افزایش ازدواج کودکان حکایت دارد. آمار ازدواج زیر ۹ سال بیش از ۳۰۰ نفر و آمار ازدواج زیر ۱۳ یا ۱۴ سال در دختران ۳۰ هزار تا ۴۰ هزار نفر اعلام شده است.
طبق ماده ۱۰۴۱ قانون مدنی سن ازدواج دختران ۱۳ سال و پسران ۱۵ سال است که در صورت مصلحت طفل، رضایت والدین و اجازه دادگاه به افراد کمتر از این سن هم اجازه ازدواج داده می‌شود.تا قبل از سال ۱۳۸۱ سن ازدواج ۹ سالگی بود اما بعد از آن با مصوبه مجمع تشخیص مصلحت نظام حداقل سن ازدواج برای دختران به ۱۳ سال افزایش پیدا کرد.
ازدواج کودکان تبعات منفی بی‌شماری دارد و حتی برخی از جامعه‌شناسان آن را زمینه آسیب‌های اجتماعی فراوانی مانند طلاق، خیانت، کودکان طلاق، کودکان کار، زنان بی‌سرپرست ، اعتیاد و حتی در مواردی روسپی گری و...می‌دانند. صرف نظر از آسیب‌های اجتماعی، این گونه ازدواج‌ها برای نظام سلامت کشور هم بی‌هزینه نیست و تبعات منفی زیادی را به دنبال دارد. یکی از تبعات منفی این گونه ازدواج ها شکل نگرفتن فیزیولوژی زن هنگام بارداری است که در مواردی حتی منجر به مرگ مادر یا نوزاد می‌شود. در گزارشی میدانی نظر تعدادی از شهروندان تهرانی را در مورد رد طرح کودک همسری درکمیسیون حقوقی و قضایی مجلس پرسیده است. «سهیلا» 34 سال سن دارد و داروساز است. دو سال است که ازدواج کرده و هنوز فرزندی ندارد. او با بیان این که کودک همسری مصداق بارز کودک آزاری است، می‌گوید: «مجلس با رد این طرح عملا نشان داد که قرار نیست کابوس ترسناک کودک همسری در کشور تمام شود. برای اغلب مردم این سوال پیش می‌آید که واقعا برخی از مسئولین کشور با چه منطقی از این پدیده حمایت می‌کنند. آنها برای چرایی کارشان چه توجیهی دارند؟ آیا خودشان حاضر هستند دختربچه 13 ساله خود راکه طبق قوانین بین‌المللی هنوز کودک محسوب می‌شود به خانه بخت بفرستند که این گونه از تریبون‌هایی که در اختیار دارند به جای حمایت از حقوق کودکان، زمینه خشونت علیه آنان را فراهم می‌کنند.
کودک همسران شاید مادران خوبی باشند اما هیچوقت خودشان را پیدا نمی‌کنند و تا آخر عمر درد می‌کشند. ماه‌های آخر زندگی مادربزرگم را خوب به‌خاطر دارم، روزهایی که آلزایمر هم گرفته بود. دائم چنگ می‌زد به خاطرات گذشته‌اش و پدری که نگذاشت بچگی کند و با ازدواج زودهنگام کودکی او را تمام کرد. او عجیب در آن حال فراموشی به خودش برگشته بود و مدام به خاطر خاطراتی اشک می‌ریخت که سال‌ها در موردش سکوت کرده بود. شک نکنید تلخی خشونت ازدواج در سن پایین تا آخر عمر با دخترانی که به جای عروسک بازی به خانه بخت فرستاده شدند، همراه خواهد بود».
«مژگان» 47 ساله و معلم است. او درباره رداین طرح می‌گوید: «دو تا دختر 9 و 13 ساله دارم. بنابراین همیشه خبرهای را که به آینده دخترهایم مربوط است، دنبال می‌کنم. بعد از شنیدن رد این طرح بارها از خودم پرسیدم واقعا مجلس عصاره فضائل ملت است؟! من خودم یک زنم، زنی که تجربه ازدواج و بارداری را دارد. صرف نظر از آسیب‌های اجتماعی که جامعه شناسان و روان‌شناسان به اندازه کافی آن را واکاوی کردند. به شما می‌گویم هیچ دختری، تاکید می‌کنم هیچ دختری در رده سنی زیر هیجده سال، تاب تحمل بارداری و بچه داری را ندارد. اگر فقط به زن به عنوان دستگاه جوجه کشی و ابزار جنسی نگاه نکنند، متوجه می‌شوند که از نظر بیولوژیکی و عصبی، رد این لایحه یعنی له کردن و نادیده گرفتن خصوصیات ذهنی و روحی زن. یعنی له کردن زن به لحاظ فیزیولوژیکی و عصبی...»
روح انگیز 52 ساله و کارمند است. خودش را خانمی مذهبی و پایبند به موازین شرعی معرفی می‌کند. وی در پاسخ به سوال خبرنگار همدلی می‌گوید:« رد طرح کودک همسری در مجلس این پیام را مخابره می‌کند که متاسفانه بیشتر افراد حاضر در مجلس هنوز با نگاه مردسالارانه با زن مواجه می‌شوند. زنان دغدغه‌ها، رنج‌ها و دردهای مشترک دارند که برای همدیگر قابل درک است. کمیسیون زنان مجلس براساس همان دردها و دغدغه‌های مشترک طرحی را برای حمایت از حقوق هم جنس‌های خود به مجلس ارائه می‌دهند، چرا باید مردان مجلس که دغدغه متفاوتی با آنان دارند، آن را رد کنند. هرگز یک مرد، زجر آور بودن ازدواج زود هنگام برای دختر بچه ها را درک نخواهد کرد. برخی این موضوع را به دین و دیانت گره می‌زنند، در صورتی که هیچ آئین و مذهبی حاضر به آزار پیروانش با زور و اجبار نیست. برخی حمایت از طرح کودک همسری را تقلید از کشورهای بیگانه می‌دانند. در صورتی که ازدواج زودهنگام دختران نیز پیروی از برخی از کشورهای عربی است. اگر بنا بر پیروی نکردن از بیگانه باشد نباید بین کشورهای غربی و عربی فرقی بگذارند. بیگانه، بیگانه است.»
حسین خبرنگار 28 ساله و مجرد است. در مورد رد این طرح به همدلی گفت: «نمی‌دانم این خبر را باید غافلگیرکننده دانست یا بدیهی. غافلگیرکننده از این نظر که این طرح چندان طرح بلندپروازانه‌ای هم نبود و به نظر سنگ بزرگی برنداشته بودند، اما بدیهی از این نظر که یک بار دیگر هم چند ادعای مبهم، بدون اینکه پشتوانه دینی آنها مشخص باشد یا بحثی واقعی درباره آنها شکل بگیرد، نمایندگان ما را قانع کرده یا ترسانده تا از حل یک معضل جدی فرار کنند.»
وی افزود دفاعیاتی که از مجازبودن ازدواج کودکان صورت می‌گرفت، آن قدر عجیب بود که نمی‌شود باور کرد موثر واقع شود. برخی می‌گفتند داریم حق آن بچه‌های زیر سن قانونی که به بلوغ کافی برای ازدواج رسیده‌اند را ضایع می‌کنیم. صرف‌نظر از اینکه این بلوغ را چه کسی اندازه گرفته، ما برای بچه‌های زیر سن قانونی حق رانندگی و رای هم قائل نیستیم. قطعاً هستند کسانی در میان آنها که برای این کارها آماده باشند اما عقل می‌گوید آنها معیار نیستند. بعضی به والدین و اجدادشان ارجاع می‌دهند که در این سن ازدواج می‌کردند. بله اجداد ما کلفت و برده هم داشته‌اند. در دوره و زمانه‌ای که روان‌شناسان و متخصصان تربیتی از طولانی‌ترشدن دوران‌های کودکی و نوجوانی می‌گویند، این لجاجت که ظلم به کودکان در نقاط مختلف کشور را مستمر می‌کند، تاسف‌بار است».
رد طرح کودک همسری در کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس انتقادات زیادی را برانگیخت. به صورتی که سخنگوی کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس شورای اسلامی را به واکنش واداشت. دیروز حجت‌الاسلام والمسلمین حسن نوروزی ضمن تشریح دلایل این کمیسیون برای رد طرح ممنوعیت ازدواج دختران زیر ۱۳ سال و پسران زیر ۱۶ سال به ایسنا گفت: طرح اصلاح ماده ۱۰۴۱ قانون مدنی به دلیل جامع و کامل نبودن در کمیسیون حقوقی رد شد، ولی اعضای کمیسیون با اخذ از نظر کارشناس طرح جامع‌تری را ارائه خواهند داد.
مردم امیدوارند تبعات پدیده کودک همسری توسط مخالفان دیده شود و راه تصویب و اجرایی شدن آن به کمک همه مسئولین و فعالان اجتماعی و رسانه‌ها هموار شود تا امکان بهره مندی کودکان از حق کودکی شان فراهم شود.